Gaziantep başta olmak üzere Şanlıurfa, Adıyaman, Siirt, Kahramanmaraş illeri için büyük anlam ifade eden Antep fıstığı, bölgede yaşayan yüz binlerce insanın ürettiği, işlediği, ticaretini ve ihracatını gerçekleştirdiği kritik bir ürün konumunda.

En lezzetlisinin yetiştirildiği Gaziantep'in özellikle Nizip ilçesinin birinci tarım ürünü olan Antep fıstığı hububat dışında bölgenin en değerli tarım ürünü olma özelliği taşıyor. Başka tarım ürünlerinin yetiştirilemediği engebeli, kıraç arazilerde yetiştirilmesi ve bölge şartlarına iyi uyum sağlaması Antep fıstığını daha da değerli bir ürün yapıyor.

Antep fıstığı, yetiştiriciler, tesislerinde işleyerek; tuzlu, kıyılmış, dilimlenmiş, öğütülmüş çeşitlerini imal eden işletmeler dahil olmak üzere bölge genelinde yaklaşık 200 bin kişinin doğrudan geçim kaynağını oluşturuyor. Türkiye'nin yıllık Antep fıstığı üretim miktarı kırmızı kabuklu olmak üzere ortalama 120 bin ton.

Lezzet ve aroma bakımından dünyanın en kaliteli fıstığının yetiştirildiği Gaziantep maalesef bu değerli üründen yeterince gelir elde edemiyor. Dünyadaki toplam üretimin yüzde 14'ünü gerçekleştiren Türkiye'nin küresel ticaretten aldığı pay ise sadece yüzde 1-2 seviyelerinde. Bu da gösteriyor ki Antep fıstığını kendimiz üretiyor ve sadece kendimiz tüketiyoruz. İran ve ABD'de sulu koşullarda yetiştirilen iri ve ağzı açık fıstıklar görünüm bakımından çekici olduğu için maalesef çok daha lezzetli Antepfıstığı karşısında avantajlı konumda. Sulanması ve daha modern koşullarda yetiştirilmesi nedeniyle bol ürün veren ağaçlara sahip rakipler karşısında uluslararası pazarda geride kalan Antep fıstığının hak ettiği yere gelebilmesi bölge için büyük önem taşıyor.

Bölge için ekonomik ve sosyal olarak büyük önem taşıyan Antep fıstığı konusunda ciddi ve uzun vadeli bir politika üretilmesi gerekiyor. Üretilen Antep fıstığı kalitesinin artırılması, uluslararası pazarda rakip ürünler karşısında avantaj kazandıracak desteklerin verilmesi, üretimin kayıt altına alınması ve yabani ağaçların aşılanması ile ilgili alınacak önlemler bu kritik üründen daha fazla katma değer sağlanmasını sağlayacaktır. Özellikle son yıllarda Antep fıstığı fiyatlarında yaşanan spekülatif hareketlerin önlenmesi de ürünün ticareti ile iştigal edenlerin ve ihracatçıların yaşadıkları problemlerin çözümü bakımından şart.

Özellikle üreticilerin teknik anlamda desteklenmeleri bakımından yaptığı araştırmalarla ciddi birikime sahip olan Antep fıstığı Araştırma Enstitüsü önemli rol üstlenebilecek kapasitede.

Gaziantep ve diğer komşu iller için bu kadar önemli bir ürün olan Antep fıstığının ciddi politikalar geliştirilerek uzun vadeli bir planla desteklenmesi sektörde yer alan tüm kesimlerin ve elbette ülkemizin lehine olacaktır.
Orhan Karadağ - dunya.com