GIDAVİTRİNİ -Kış mevsiminden bahar aylarına geçiş döneminde metabolizmada uyum problemleri görülmektedir. Bu süreçte genellikle kas ağrıları, halsizlik, yorgunluk, mutsuzluk, unutkanlık ile kendini hissettiren bahar yorgunluğu ve mide-bağırsak problemleri görülmekte; bu durum da kişinin iş performansını ve yaşam kalitesini düşürmektedir. Memorial Şişli Hastanesi Beslenme ve Diyet Bölümü’nden Uz. Dyt. Merve Yüksek, sağlıklı beslenerek bahar yorgunluğunun etkilerini azaltmanın yolları hakkında bilgi verdi.

Bahar aylarına girerken sindirimi kolay ve kalorisi düşük yiyeceklerden oluşan 3 ana ve 1-2 ara öğün tüketilmelidir. Bağışıklık sisteminin güçlendirilmesini sağlayan ve artan vitamin-mineral ihtiyacının karşılanması açısından önemli olan koyu yeşil, sarı, turuncu, kırmızı, mor sebze ve meyveler tercih edilmelidir. Geceleri ağır ve yağlı yemek yememeye özen gösterilmelidir. Kızartılmış, baharatlı, asitli, acılı, salamura besinlerden uzak durulmalıdır. Sıvı tüketimi artırılmalı, sağlıklı bir bağırsak florası için probiyotik (kefir, probiyotik yoğurt) ve prebiyotik (soğan, sarımsak, kurubaklagiller vb.) özellikteki besinler öğünlerden eksik edilmemelidir.

Baharda artan stresin olumsuz etkilerinden korunmak için tam tahıllı ekmek, kurubaklagiller, süt ürünleri, kırmızı et, tavuk, yumurta ve yeşil yapraklı sebzeler gibi B grubu vitaminlerinden zengin gıdalar beslenme planında mutlaka bulundurulmalıdır. Omega-3 yağ asitlerinin stres hormonlarını azaltıcı etkisi bulunmaktadır. Haftada 1-2 defa somon balığı tüketilmeli, her gün 2-3 ceviz veya 10-15 fındık ara öğün olarak tercih edilmelidir. 

Bahar aylarında yükselen ısı ve nem ile birlikte vücuttan sıvı kaybı artmaktadır. Bu nedenle sıvı tüketimi artırılmalı, günde 2-3 lt (10-15 bardak) su içilmelidir. Yüksek miktarlarda alınan kafein kalp çarpıntısına ve vücutta su kaybına neden olabilir. Kahve, çay, soğuk meşrubatlar, kakao ve benzerleri gibi kafeinli içecekler azaltılmalı, toksinlerden arınmak için bitki çayları tercih edilmelidir. Antioksidanlardan zengin olan yeşil çay ve C vitamininden zengin kuşburnu bağışıklık sistemini kuvvetlendirmektedir. Rezene ve adaçayı mide-bağırsak sistemini rahatlatmakta, hazmı kolaylaştırmaktadır. Melisa ve papatya genel rahatlatıcı özelliği ile stres kaynaklı uykusuzluk durumlarında tercih edilebilir. Ginseng de yorgunluk hissine karşı enerji verici özelliğiyle bahar döneminde tercih edilebilecek bitki çaylarındandır. 

Posalı yiyecekler bağırsakların düzenli çalışmasını sağlamakta, tokluk süresini uzatmakta ve kansere karşı koruyucu etki göstermektedir. Özellikle mevsim geçişlerinde kabızlık gibi bağırsak problemlerine karşı posalı yiyecekler tercih edilmelidir. Yeterli posa tüketimini sağlamak için öğünlerde mutlaka sebze yemeği veya salata tüketmek, ekmek olarak da tam buğday, çavdar ya da tam tahıllı olanları seçmek önemlidir. Gün içerisinde 5-7 porsiyon sebze-meyve ve haftada 1-3 kez kurubaklagil yemekleri sağlıklı bir beslenme için gereklidir.

Haftada 3 gün 45 dakika süreyle yapılacak tempolu yürüyüşü içeren aktif bir yaşam tarzı benimsenmelidir. Düzenli egzersiz yapmak vücut ağırlığının dengelenmesine, metabolizmanın hızlanmasına, kişinin kendisini daha sağlıklı ve zinde hissetmesine yardımcı olmaktadır. Özellikle yürüyüş, koşu, bisiklet, yüzme, dans gibi egzersizler tercih edilmelidir. Düzensiz uyku kişinin kendisin daha yorgun hissetmesine neden olacağından, her gün 6-8 saat uyumaya özen gösterilmelidir.