GIDAVİTRİNİ - Türkiye'nin Sudan'da arazi kiralamasını ve yatırım yapmasını sağlayacak anlaşma Bakan Eker  ile Sudan Tarım ve Sulama Bakanı Hamid  ve Maliye Bakanı Abbas tarafından imzalandı.

​Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanı Mehdi Eker ile Sudan Tarım ve Sulama Bakanı Ibrahim Mahmoud Hamid ve Sudan Ulusal Ekonomi ve Maliye Bakanı Bader Eldin Mahmoud Abbas arasında imzalanan Türkiye-Sudan tarımsal işbirliği anlaşması, TİGEM tesislerinde gerçekleştirildi. Anlaşmaya göre Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğü (TİGEM) ile Sudan'dan bir kuruluşun ortaklığında kurulacak olan şirket;  Sudan'da 780 bin hektar araziyi uzun vadeli kiralayabilecek  ve orada özel sektörün yatırım yapmasına imkan tanıyacak.

​​İmza töreninde konuşan Bakan Eker, Sudan ile tarım alanında yatırıma imkan verecek anlaşmanın yanı sıra tarım ve hayvancılığa yönelik 3 de mutabakat zaptı imzalayacaklarını bildirdi. Anlaşmanın, uzun vadeli bir tarımsal yatırımı öngördüğüne işaret eden Bakan Eker, "Bu uzun vadeli tarımsal yatırım anlaşmasıdır. Öncelikle Sudan'da 12 bin 500 hektar alanda bir model çiftlik kurulması hedefleniyor. Bu aynı zamanda Sudan'da tarım ve hayvancılık alanında ve tarıma dayalı sanayi alanında eğitim ve diğer çalışmaları gerçekleştirecek" dedi.

TİGEM ile Sudan tarafında bir kuruluşun ortaklığında bir şirket kurulacağını belirten Bakan Eker; "Bu şirket Sudan'da 780 bin hektar araziyi uzun vadeli kiralayabilecek, orada özel sektörün yatırım yapmasına imkan tanıyacak. Bu alanlar da büyük ölçüde tespit edildi. Bu kurulacak şirket, iki ülkenin ortaklığı şeklinde olacak. Amaç şirketin tarımsal üretim yapması ve oradaki yatırımın ihraç edilmesidir" dedi.

Sudan'da yapılacak yatırımla, Türkiye ve dünyanın diğer bölgelerine ihraç imkânı sağlanacağının altını çizen Bakan Eker; "Anlaşma uzun vadede birçok alanı kapsıyor. Tarıma dayalı sanayi, gıda sanayi dâhil olmak üzere, tarım ve hayvancılığın çok geniş bir alanında faaliyet gösterecek bir ortak şirket marifetiyle iki ülkenin de istifade edebileceği bir model ortaya konuyor. Bu anlaşma bizim açımızdan da bir ilktir aslında. Türkiye'nin dünyanın başka bir bölgesinden başka bir ülkede bir şirkete ortak olmak suretiyle bu gücünü orada uluslararası sahaya taşıması açısından son derece önemli ve iki tarafında eşit şekilde fayda elde edebileceği bir modeldir" ifadelerini kullandı

Bu anlaşmanın faydasını aslında iki tarafın da göreceğini dile getiren Bakan Eker, Sudan'da çok geniş tarım arazileri bulunduğunu, bazı bölgelerde yağmur sularının bile sulama için yeterli olduğunu söyledi. Sudan'la 2006'da imzaladıkları protokol kapsamında bu ülkeden 350 kişiye eğitim verdiklerini kaydeden Bakan Eker, ayrıca bu ülkeye 5 bin ton buğday tohumu hibe ettiklerini de belirtti.

Bakan Eker, anlaşmanın yanı sıra imzalayacakları mutabakat zaptları ile de hayvan sağlığı, balıkçılık ve su ürünleri ile Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü ile Sudan'da bu alandaki ilgili kuruluş ortaklığında tarımsal araştırma konularında da işbirliğine gideceklerini bildirerek, bunların hayırlı olması temennisinde bulundu.

Sudan Ulusal Ekonomi ve Maliye Bakanı Abbas, anlaşma kapsamında Sudan'da öncelikle örnek çiftlik kurulacağını, buranın özel sektör için emsal teşkil edeceğini anlattı. Bu anlaşma kapsamında tarımsal üretim kapsamında özellikle ihracat odaklı ürünlere ağırlık verileceğini bildiren Abbas, "Anlaşmayla Sudan'daki doğal kaynak potansiyelinin daha iyi kullanılmasını sağlayacağız. Anlaşma sayesinde ihracat gelirleri, tarımsal ürünlerin ülkeye girişi konusunda birçok zorluğun önüne geçmiş olacağız. Sudan hükumeti olarak Türk özel sektörünün tarımsal yatırım yapmaları konusunda oldukça istekli ve kararlıyız" ifadelerini kullandı.

Mutabakat zaptlarının bu anlaşmaya yardımcı olacağına işaret eden Abbas, ayrıca Sudan'da Türk özel sektör kuruluşları için serbest bölge kurulması konusunda anlaşma yapıldığını, Türk şirketlerinin işlerinin bu sayede kolaylaşacağını belirtti. Abbas, iki ülke merkez bankalarının da bir mutabakat zaptı imzalayacağını, ayrıca Türk bankalarının ülkesinde şube açabilmelerinin de mümkün olacağını söyledi.

Sudan Tarım ve Sulama Bakanı Hamid ise ülkesinin arazi ve su kaynakları, Türkiye'nin ise teknoloji, finansman ve yönetim konularında avantajları bulunduğuna işaret ederek, "Bu anlaşma ile sadece tarımsal üretimin artış göstermesini değil, tarımsal mekanizasyonların gelişmesini ve iş olanakları yaratmasını da istiyoruz" diye konuştu.

Konuşmaların ardından Bakan Eker ile konuk bakanlar Abbas ve Hamid, iki ülke arasında tarım alanında yatırım anlaşması ile bazı mutabakat zaptlarını  imzaladı.

Bakanlık bürokratları ve konuk heyetin de katıldığı Türkiye-Sudan arasında ikili tarımsal işbirliği ve ortaklığı anlaşması kapsamında Türkiye, Sudan'da toplam 12 bin 500 hektar arazi üzerinde TİGEM eliyle pilot çiftlik kuracak. Ayrıca belirlenen 5 bölgede Türk özel sektör girişimcilerinin yatırım yapmalarının önü açılması hedefleniyor. Her iki ülkede de kaynakların ve tarımsal potansiyelin daha rasyonel kullanılması yoluyla yeni istihdam imkanları oluşturacak anlaşma, Türkiye'nin bilimsel ve teknik alt yapısının Sudan'ın doğal kaynak potansiyeli ile birleştirilerek her iki ülke ve bölgenin sürdürülebilir gıda hedeflerine katkı sağlayacak.

İmza töreninden önce Başbakan Yardımcısı Ali Babacan, Bakan Eker ile birlikte Sudan heyetini kabul etti.​