Balıkesir ve Çanakkale illeri arasında kalan Kazdağları’nın Bayramiç Bölgesi’nde maden firmalarının altın arama faaliyetleri devam ederken, Türkiye’nin en kaliteli elmasının yetiştiği bölgede yatırımcı gelişmeleri dikkatle izliyor. Altın için kullanılması öngörülen ‘siyanür’ maddesi aktif hale gelirse Bayramiç’in geleceğini maden firmaları belirleyecek. Siyanürsüz Bayramiç için mücadele veren ilçenin tercihi ise elma bahçelerinden yana. Türkiye elma üretiminin yüzde 6’sının yapıldığı Bayramiç’te, elma üretimi büyük ekonomik öneme sahip. Coğrafi koşulların etkisi ile ince kabuklu, sert ve sulu olarak yetişen Bayramiç elması yurtiçi ve dışından da talep görüyor. Bayramiç Çevre Platformu Sözcüsü İbrahim Saydam, altın çıkartmada kullanılan siyanür maddesinin kullanılması durumunda Kazdağları’nın geleceğini kaybedeceğini ifade etti.

Çanakkale’nin ilerleyen yıllarda metropol olma potansiyeline sahip olduğunu anlatan Saydam, Çanakkale’nin toprağının ve suyunun kirlenmesi durumunda bu potansiyeli de kaybedeceğini söyledi. Bayramiç Ticaret Borsası Başkanı Süleyman Pehlivan, “Bayramiç’te tarım denildiğinde ilk akla gelen ürünlerden birisidir elma. Ayrıca borsamız tarafından tescillenen Bayramiç beyazı da beğenilerek tüketilir. İlçemizde altın hususunda yaşanan gelişmeleri biz de izliyoruz. Kısa vadede bir şeyler söylemek zor. Ancak şu bir gerçek ki altın çıkartmak için siyanür kullanılırsa bunun tarıma zarar vereceği kesin. Bu demek değildir ki madenlerimizi hiç çıkartmayacağız. Ancak işin psikolojik yönü de var. Siyanürün kullanıldığı araziden siz elma alır mısınız, güvenle tüketir misiniz? Çanakkale’de siyasi partiler, sivil toplum kuruluşları ortak bir duruş sergilemeli. Biz bu şartlarda altın çıkartılmasını istemiyoruz demeleri gerekir. Bayramiç’te yıllık 160 bin ton elma yetişir. Düzenle büyüme ile ve bu altın, siyanür gibi tartışmaların sona ermesi ile bu üretim daha da artacaktır” açıklasını yaptı.

Bayramiç Belediye Başkan Yardımcısı Ergun Tüzgen, ilçede 20’ye yakın maden firması ve 50 civarında maden ocağının bulunduğunu belirterek, “Henüz işletmeye açılmış ocak olmadı. Şuan ki dönem altın arama dönemi. Bulunursa çıkartılacak. Altın işleme döneminde siyanür kullanımına dair endişelerimiz var. Çünkü cevherin bulunduğu yerde 1 kilometre çapında 600 metre derinliğinde çukurlar açılacak. Toprak un haline getirilecek sonra da siyanür ile içindeki kıymetli cevher ortaya çıkartılacak. Bu elde edilen toprak Hollanda ve Almanya’ya gönderilecek. Rezerv belirlenecek ve bu çıkartılan altının yüzde 4’ü vergi olarak Türkiye’ye ödenecek. Kazdağları’nın kuzey yamacı yeni Bayramiç bölgesi henüz bakir durumda. Astım hastaları oksijenden dolayı özellikle bu bölgeyi tercih ediyor. Şimdi kullanılacak siyanürün havaya karışacağını, toprağa karışacağını öngörürsek neler olabileceğini düşünün” dedi.

Kazdağları’nda doğan tatlı suyun Akçay’da denizine ulaştığını kaydeden Tüzgen, siyanürün yeraltı suları vasıtası ile denize karışma ihtimalinin de araştırılması gerektiğini söyledi.
Elma yatırımcısı gelişmeleri izliyor

Ünal Tarım'ın sahibi Hasan Ünal:

Bayramiç’te 250 dekarlık alanda elma yetiştiriyoruz. İlçedeki maden konusundaki gelişmeleri yakından takip ediyoruz. İlerleyen zamanlarda şartların uygun olması durumunda 150 dekarlık alana daha elma yatırımı yapmayı düşünüyoruz. Gelişmelere göre  yatırıma başlayacağız. İşin açıkçası yatırımcının da bu konuda bilgisi yok. Kim ne yapmış izlemekten başka da elimizden çok bir şey gelmiyor.

Midek Tarım'ın sahibi Murat İyigörür:

Bayramiç’te 5 milyon dolarlık elma yatırımımız var. Meyvecilik sektörünün ekolojik denge ile yakından ilgisi bulunuyor. Çanakkale’nin bu tür bütün sorunları için birlikte hareket etmesi gerektiğini düşünüyoruz.

Böyle bir durumda tarım arazileri kapatılır

Kimya Mühendisleri Odası Çanakkale İl Temsilcisi Gökçe Çiçek Öztürk: Altın çıkartma konusunda daha önce Bergama örneği yaşandı. Siyanürün kullanıldığı alanlarda bir çok hastalıkta baş gösterebilir. Solunum ve cilt teması yoluyla siyanüre maruz kalmanın faturası çok ciddi olur. Bayramiç’te ekim alanlarının yakınında siyanür kullanımında mesafenin de önemi vardır. Siyanür tarım alanlarına ne kadar yakınsa zararı da o kadar fazla olur. Gelişmiş ülkeler bu teknikleri artık kullanmıyor. Siyanürün kullanıldığı alanda tarım ürünleri yetişirse bu ürünlerin tüketilmemesi gerekir. Dolayısı ile olası böyle bir durumda o tarım arazileri kapatılır.
Bahadır Demirçeviren - Dünya