Sosyolog Nazife Şişman, Ramazan ayının müminlerin gönlünde yer eden iyi hasletlerinin oruç sonrası da devam ettirmeleri gerektiğini düşünüyor. "Tüketim kültürü Müslüman'ın en temel özelliği olan israf muhasebesini zorlaştırıyor." diyen Şişman, zorlukları aşan örnekleri görmedikçe söz konusu sarmaldan çıkışın olmayacağını belirtiyor.

İnsanın iyi çığır açanları takip etme istidat ve temayülü fıtratında mevcut olduğunu hatırlatan Şişman, "Bu sebeple hem on bir ay tüketimin kollarına teslim oluşu eleştirmeli hem de "güzel bakan güzel görür" fehvasınca Ramazan'da camileri dolduran gençleri, evlerde okunan mukabeleleri, 'sanki yedim' esprisini hatırlatacak şekilde rızkından ayırıp yoksulu yetimi kollayanları, harçlıklarını birleştirip fitre veren öğrencileri, gecelerini namazla tezyin edenleri, oruçla sabrın yarısını gerçekleştirenleri görmeliyiz." ifadelerini kullanıyor. Nazife Şişman, bozulma söylemine ve 'ah o eski Ramazanlar' şikâyetine teslim olmamak gerektiğine dikkat çekiyor. Şişman, Ramazan'ın rahmet ayı ve şeytanların ellerinin bağlı olduğu bildirildiği için tüketim toplumunun tüm çılgınlıklarını bertaraf edecek bir kuvvette olmasını diliyor. On bir ay normal karşıladığımız pek çok şeyin Ramazan'da gözümüze batmaya başladığını dile getiren Şişman, bunu Müslüman fıtratına bağlıyor. Ve şöyle konuşuyor: "Hâlbuki Recep ve Şaban'ı nasıl yaşamışsak Ramazan'ı da öyle yaşamamız mukadderdir. İbadetlerin az ama sürekli olanının tavsiye edilmesi, ipliğini eğirip sonra çözen kadın gibi olmama uyarısı, hep bu espriye dayanır."

Nazife Şişman, günümüzde büyük bir tüketim maneviyatı olduğunu iddia ediyor. Şişman'a göre, 'hayatın anlamı, hayatın tadı, kendini tanımak, kendini aşmak' gibi pek çok dinî ve manevi göndermeleri olan ibare artık ürün reklamlarında kullanılıyor.
Samet Altıntaş - Zaman