Yaklaşık 2 yıl önce süt hayvanlarının kesime gönderilmesiyle karışan süt piyasası, yapılan müdahalelere rağmen hala durulmuş değil. Sanayici ve üreticinin bir araya geldiği Ulusal Süt Konseyi tarafından Ankara'da belirlenen fiyatlar ne sanayiciyi ne de üreticiyi tam olarak memnun ediyor. Bu yıl 90 krş olarak belirlenen çiğ sütün kilogram fiyatı, 1.3 TL isteyen üreticinin beklentilerinin altında kaldı. Sanayici ise bu durumda artan maliyetler nedeniyle süt ve süt ürünlerini ekim ortasından itibaren yaklaşık yüzde 12 zamlı olarak piyasaya sunacak.  Bu tablo karşısında piyasa için Et Balık Kurumu'nu regülatör olarak kullanmaya hazırlanan Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, önümüzdeki günlerde piyasada daha ciddi müdahalelere hazırlanıyor.
Geçtiğimiz yıl biraz sosyal sorumluluk biraz da üretici ve sanayiciye destek olmak amacıyla okul sütü projesini devreye alan bakanlık, bu yolla arzın yüksek olduğu mayıs döneminde piyasadan ciddi alım yapmıştı. Ancak proje sadece 20 gün devam edebilmiş ve üreticiyi çok kısa bir dönem için rahatlatabilmişti. Bu yıl da projenin özel okulların da dahil edilmesiyle 2'nci dönem devreye girmesi planlanıyor. Ancak bakanlık, yem fiyatlarının da önemli ölçüde yükseldiği bu dönemde daha ciddi bir müdahele planlıyor.

Et ve Süt Kurumu süt tozu ile müdahe edecek
Bu çerçevede bakanlık yasal zemin hazırlıklarını da hızlandırdı. Bu kapsamda, et ithalatı ve iç piyasada yaptığı alımlarla et fiyatlarını regüle eden Et Balık Kurumu,  hazırlanan yasa ile yapısını Et ve Süt Kurumu olarak değiştirecek.  Kurumun Yönetim Kurulu Baskani ve Genel Müdür'ü Bekir Ulubas, geçtiğimiz günlerde yaptığı bir açıklamada, piyasa için planlanan müdahelenin çerçevesini şöyle çizdi : "Şu anda EBK olarak 86 satis merkezimizi, 16 büyüksehir statüsündeki illerde tüketiciyle buluşturduk. Biz eskiyen tüm teknolojimizi 80 milyon lira yatırım yaparak yeniledik. Bize, hem et hem de sütte piyasayı regüle edebilmek için piyasayı düzenleme görevi veriliyor. Tamamlanan kanun taslagi, gündem müsait olduğunda TBMM'ye getirilecek. Etteki gibi sütte süt fabrikaları oluşturmayacağız ama özel sektörün kurduğu dünya standardındaki fabrikalarda sütün arzının piyasada fazla olduğu dönemde fiyatlar düşmeye başladığı zaman o fabrikalarla anlaşma yapıp, sütün fazla olan kısmını biz süt tozu ve tereyağı yaptıracağız. Piyasada arzın olduğu dönemde de piyasaya vereceğiz. Bu sekliyle sütteki dalgalanmanın, sütte arz fazlalığının olduğu dönemde süt işletmelerinin etkilenmesini önleyeceğiz."

Sanayiciden müdahaleye destek
Bakanlığın bu kararına sanayicinin tepkisi ise olumlu oldu. Uzun bir dönemdir fiyat karmaşası ile boğuşan şirketler, süt tozu müdahalesine destek veriyor. Eker Süt Ürünleri Başkanı Ahmet Eker, belirlenen yöntemle fiyat istikrarının sağlanabileceğini açıkladı. Eker, son 2 yıldır zaten piyasaya belirli müdahaleler yapıldığına işaret ederek, şunları söyledi: "Önemli olan müdahalenin nasıl yapılacağının belirlenmesi. Süt tozu alımı ya da depolanması ve bir takım destekler olacaktır. Bu genel olarak sanayicinin olumu baktığı bir durum. Bu üretici ve sanayici açısından fiyat istikrarının sağlanmış olacak. Süt tozu için var olan fabrikaların kullanılması da hızlı ve etkili bir müdahale için doğru bir adım" dedi.
Ekim ortasında fiyatlar yüzde 12 zamlanacak

Son süt fiyatları ile ilgili bir değerlendirmede de bulunan Eker, çiğ süt fiyatındaki artışın perakendeye de yansıyacağını açıkladı. Eker, çiğ süt fiyatlarının 80 krş'tan 90 krş'a çıktığını hatırlatarak, "Ürünlere ciddi miktarda zam geliyor. Fiyatlar  yüzde 8-12 arasında zamlanacak. 1 ekimde geçerli olduğu için herkes bu fiyatları yansıtmaya çalışıyor. Ekim ayının ortasına doğru yansımış olacak. Herkes bir anda fiyatlarını artıramaz" değerlendirmesini yaptı.

Üretici de müdahaleye destek verdi
Süt Üreticileri Birliği Başkanı Ali Koyun, son süt fiyatlarının üreticiyi çok fazla memnun etmediğini aktardı. Bugün Türkiye'de 550 bin ailenin yetiştiricilikle uğraştığını kaydeden Koyun, bu noktada yükselen yem fiyatları ile düşen karların çok büyük maliyetlere neden olduğunu aktardı. Devletin verdiği süt tozu desteğinin kendilerine herhangi  bir yansıması olmadığını kaydeden Koyun, yeni düzenleme ile ilgili şu yorumları yaptı: "Bu kurumun olması gerekiyor. Burada et ve süt düzenleme ve denetleme başlığı ile sütte bir eşik fiyatı verebilecek. Alım yapabilecek. Türkiye'de bu noktada bir boşluk var. Sütü ürettiğimizde çok kısa süre içinde işleminiz gerekiyor. Çabuk bozuluyor. Dolayısıyla üreticilerin de fabrikası olmadığı için süt tozu önemli  bir konuydu. Biz bakanlığın bu müdahalesini destekliyoruz" dedi.

*15,5 milyon ton
Geçtiğimiz yıl üretilen çiğ süt miktarı

*72.102 ton
2010 yılı süt tozu üretimi

*32.978 ton
2010 yılı tereyağ üretimi
Dünya