Samsun Garip Zeycan Yıldırım Fen Lisesi öğrencileri, yapay bal ile doğal balı birbirinden kolayca ayırt edebilen sistem geliştirdi. TÜBİTAK yarışmasında bu projeyle derece alan öğrencilerin 20 liraya mal ettiği sistem, balların ışığı kırma özelliklerine göre yapay olup olmadığını belirliyor. Okulun 10. sınıf öğrencileri İlayda Ezgi Zengin ile Tuğçe Şahin’in geliştirdikleri ”Balların Işığı Kırma Özeliklerine Göre Ayırt Edilmesi” projesiyle, son dönemde tartışma konusu olan ”doğal bal-yapay bal” ayrımı rahatlıkla gerçekleştiriliyor.
TÜBİTAK’ın ortaöğretim öğrencileri arasında düzenlediği proje yarışmasında Samsun bölge ikincisi olan proje, bala yönlendirilen lazer ışığının kırılıp kırılmaması esasına göre balın doğal olup olmadığını belirliyor.
Projeyi hazırlayan öğrencilerden Tuğçe Şahin, AA muhabirine yaptığı açıklamada, sistemin yapay bal ile doğal balı, ışığı kırma özelliğine göre ayırt ettiğini söyledi.
Sistemin çalışma şeklini anlatan Şahin, şöyle devam etti: ”Yapay ve doğal balı, kare kapların içine koyduk. Çünkü ışığın mercek etkisi yapmaması gerekir, bu nedenle yuvarlak ve silindir kaplar kullanmadık. Küp kabın kullanılması deneye büyük yarar sağladı.
Kapların içindeki doğal bal ile yapay balı lazer ışığına maruz bıraktık. Işığın, karşı tarafa yerleştirdiğimiz kağıt üzerinde sapma değerlerini hesapladık.
Yapay balda sapma değerlerinin daha fazla olduğu gördük. Araştırmalarımıza göre yapay baldaki glikoz oranı doğal bala oranla daha fazla. Bu yüzden iki balı kıyasladığımızda hangisi ışığı daha fazla kırıyorsa o bala yapay bal diyebiliyoruz.”
İlayda Ezgi Zengin ise projeyi daha da geliştirmeyi düşündüklerini kaydetti.
Projeye danışmanlık yapan biyoloji öğretmeni Turgay Tuncer ise projeyle yapay ve doğal balı ayırt etmeyi planladıklarını vurgulayarak, ”Işığı kullanarak bunu yapabileceğimizi ortaya koyduk. Yaptığımız çalışmada olumlu sonuç aldık” dedi.
Sandevir

Anahtar Kelimeler: Gıda Vitrini, Gıda, Vitrin, Tarım, GDO, Gıda Güvenliği, Alo 174, Sağlıklı Gıda, Beslenme, Yemek, Baklava, Restoran, Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, Mehmet Mehdi Eker