İstanbul Sanayi Odası (İSO) tarafından 45 yıldır yapılan “Türkiye’nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu-2012” araştırmasının sonucu açıklandı. Listenin 5’te birini 100’e yakın gıda şirketi oluştururken, süt sektöründen firmaların başarısı da dikkat çekti.



İSO Yönetim Kurulu Başkanı Erdal Bahçıvan, İSO 500 Büyük Sanayi Kuruluşu Raporu’nu, Başkan Yardımcıları Mustafa Özkazanç ve Adnan Dalgakıran ile birlikte düzenlediği basın toplantısıyla açıkladı. Bundan 30 yıl önce sanayinin bel kemiğini oluşturan sektörlerin bugün gerilere düştüğüne, geçmişte daha alt sıralarda yer alan sektörlerin de bugün sanayinin lokomotifi konumuna geldiğine işaret eden Bahçıvan, şunları söyledi:



“Bugünkü panoramaya bakıldığında Türk sanayinde sayısal ağırlık gıda, içki ve tütün sanayinde bulunuyor. Bu sektörün yüzde 21,4 olan bugünkü sayısal ağırlığı 30 yıl önce yüzde 16,4’müş. Geçmişin öncü sektörü olan dokuma, giyim eşyası, deri ve ayakkabı ise sıralamadaki gücünü yarı yarıya kaybetmiş. 30 yıl önce 500 Büyük Sanayi Kuruluşu içinde sayısal olarak yüzde 21,4’lük payla birinci görünen bu sektör, bugün yüzde 10,4’lük oranla beşinci sıraya inmiş.”



İlk 3’ün değişmediği İSO Türkiye’nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu araştırmasında, TÜPRAŞ 40.1 milyar TL ciroyla en büyük sanayi kuruluşu oldu. Ford Otomotiv 8 milyar 164 milyon liralık üretimden satışlarıyla ikinci sırada, Oyak-Renault da 7 milyar 529 milyon liralık üretimden satışlarıyla 3’üncü sırada yer aldı.



2012 yılında 500 Büyük Sanayi Kuruluşu’nun üretimden satışları, 2011 yılına göre %9,2’lik artışla 323 milyar 978 milyon liradan 353 milyar 699 milyon liraya çıktı. Ekonominin %2,2 oranında büyüdüğü bir yılda yaşanan bu büyüme rakamı başarı olarak nitelendirildi.



500 Büyük Sanayi Kuruluşu dönem kârı açısından da iyi bir performans gösterdi. İSO 500’de önceki yıl 380 olan ‘kâr eden’ şirket sayısı, 437’ye yükseldi. Araştırmaya konu olan şirketlerin 2011 yılında 22 milyar 752 milyon lira olan kârı, 2012 yılında %6,3’lik artışla 24 milyar 192 milyon liraya çıktı. Bu artışın önemli bölümü faaliyet dışı gelirlerdeki artıştan elde edildi.



500 Büyük Sanayi Kuruluşunun 2012 yılındaki en düşük performansı, binde 6 gibi küçük bir oranla artabilen ihracatta ortaya çıktı. 2011’de toplam ihracatı 63 milyar 337 milyon dolar olan büyük şirketlerin ihracat performansı, 2012’da 63 milyar 712 milyon dolar oldu.



Araştırma kapsamındaki sanayi kuruluşlarının toplam istihdamında ise %3.7 oranında artış oldu. Türkiye’nin en büyük 500 sanayi kuruluşunda 2012 rakamlarına göre 596 bin 55 kişi çalışıyor. Bu rakam 2011’de 574 bin 589 kişiydi.



Süt ve süt ürünleri üreticisi firmalar, gıda firmalarının yaklaşık beşte birini oluşturduğu Türkiye’nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu 2012 listesinde, 2011 yılına göre daha üst sıralara tırmanırken, Enka Süt ve Teksüt de bu yıl 500 büyük sanayi kuruluşu listesine girdiler. İşte Türkiye 500 Büyük Sanayi Kuruluşu listesindeki süt ve süt ürünleri firmaları: 



2012    2011    Kuruluşlar                               Bağlı bulunduğu oda Üretimden Satış (Net-TL)

43        60        Ak Gıda San. ve Tic. A.Ş.         İstanbul                       1.453.852.000

56        67        Sütaş Süt Ürünleri A.Ş.            Karacabey                   1.203.170.138

104      106      Pınar Süt                                  Ege Bölgesi                    720.384.742

194      319      Aynes Gıda                              Denizli                            411.914.424

233      248      Yörsan Gıda                             Balıkesir                         360.017.017

270      269      Dimes Gıda                             Tokat                              301.196.841

296      337      Natura Gıda                            İstanbul                          281.430.444

341      322      Mar Tüketim Mad.                    Balıkesir                         240.691.736

374      373      Aytaç Gıda                               Çankırı                            220.012.313

379      422      Akova Süt                                Konya                             217.414.081

433      447      Yörükoğlu Süt                          Antalya                           193.530.330

474        -         Enka Süt                                  Konya                             178.811.021

489        -         Teksüt                                      Balıkesir                         169.789.129