Haber / Buğrahan Kırımlı

GIDAVİTRİNİ - Uludağ Üniversitesi Veteriner Fakültesi Besin Hijyeni ve Teknolojisi Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Mustafa Tayar, Türkiye'de güvenli gıda tüketiminin önünde bulunan engellerin başında bilgi kirliliği geldiğini idda etti.

Kişisel sosyal hesabından konuyla ilgili açıklamalar yapan Tayar, "Ülkemizde “gıda güvenliği” konusunda ciddi bir bilgi kirliliği sorunu yaşanmaktadır. Bunun sonucunda tüketici gerçek risklerden uzaklaşmakta, kayıtdışına yönelmekte, resmi otorite tarafından yapılan açıklamalarda dahi doğru algı oluşmamaktadır." dedi.

Bağımsız bilim kurulu oluşturulmalı
Gıda güvenliği konusunun multidisipliner yaklaşımla ele alınması gerektiğine vurgu yapan Prof. Dr. Mustafa Tayar, bu kirliliği engelleyecek önerileri ise şu şekilde sıraladı:
"- Gıda riskleri ile ilgili bilgiyi paylaşacak, güven oluşturacak, riskin değerlendirmesini yapacak güçlü bağımsız bir bilim kurulunun oluşması sağlanmalıdır. Gıda riskleri ile ilgili bilgilendirmeler bilimsel temelli olmalıdır.
- Gıda güvenliği multidisipliner yaklaşımla ele alınmalıdır.
- Bilgi kirliliğine yol açan, konuştuğu konuda uzman olmayıp yanıltıcı bilgiler vererek tüketiciyi paniğe sevk eden kişilere yaptırım uygulanmasını sağlayacak hukuki düzenlemeler yapılmalı; medyanın sorumluluklarına da kurallar getirilmelidir.
- Bakanlıkça yapılan denetimlerde olumsuz çıkan sonuçların paylaşım yöntemleri, tüketici algısı açısından son derece önemlidir. Yapılan açıklamalar yanlış algılara yol açmamalıdır. Bu konularda usul ve esaslar net bir şekilde belirlenmelidir."

Gıda güvenliğinin temel ilkeleri
Gıda güvenliğini sağlamada temel ilkeleri de açıklayan Tayar, gıda politikalarına yön verenlerin bu konuda adım atması gerektiğini söyledi. İşte, Tayar'ın açıkladığı gıda güvenliğinin temel ilkeleri:
"a - Gıda zincirinin tarladan çatala bir bütün olarak ele alınması,
b - Gıda güvenliği politikasının temel bileşeni olarak risk analizinin belirlenmesi,
c - Sorumluluğun gıda sektörünün üzerinde olması,
d - Ürünlerin gıda zincirinin tarladan çatala tüm aşamalarında izlenebilir olması,
e - Tüketicilerin kamu kurum ve kuruluşlarından açık ve kesin bilgi alma hakkına sahip olması,
şeklinde belirtilebilir.
Ülkemiz açısından değerlendirecek olursak c ve d maddelerinde gösterilen gelişme gıda zincirinin bir bütün olarak ele alınması, risk analizinin yapılması ve tüketicilerin bilgilendirilmesi konularında henüz gösterilememiştir.
İyi bir gıda güvenliği sisteminin oluşturulması için mevzuatın geliştirilmesi, tüketici ve sanayi kuruluşlarının bir araya gelmesi ile birlikte risk analizi sisteminin de oluşturulmalıdır.
Risk analizi;
• Risk değerlendirmesi,
• Risk yönetimi,
• Risk iletişimi olmak üzere başlıca üç kısımdan oluşur.
Risk değerlendirmesinin şeffaf, bağımsız ve bilimsel bulgulara dayandırılarak yapılması ve idaresinin de risk yönetiminden farklı olması gerekir. Ülkemiz gıda tarım ve hayvancılığına yön verenler bu konuda ne zaman adım atmayı düşünüyorlar?"