Kayserili yumurta üreticisi çıkışı ihracatta buldu

Yumurta üretim kapasitesi ve ihracattaki konumuyla Türkiye’nin ilk beş kenti arasında yer alan Kayseri, sağladığı güvenle fiyat belirlemede ise ilk iki ilden biri.

Kayserili yumurta üreticisi çıkışı ihracatta buldu
Yumurta üretiminde Afyon, Konya ve Çorum’dan sonra gelen Kayseri’den her hafta ortalama 10 TIR yumurta ihraç ediliyor. Türkiye üretiminin yüzde 20’sini gerçekleştiren Kayseri yumurta üreticileri, sektörde yaşanan arz-talep dengesizliği, hammadde fiyat artışları gibi sorunları yurtdışı pazarlara açılarak aşmaya çalışıyor.

Plansız kapasite artışını pazar çeşitliliğine giderek ve iç tüketimi artırarak dengelemeye çalışan yumurta üreticilerinin çıkışı ihracatta bulduğunu aktaran Kayseri İli Yumurta Üreticileri Birliği (KAY-YUM-BİR) Yönetim Kurulu Başkanı İbrahim Afyon, “İhracat rakamlarımızla birlikte, pazar payımızdaki oranı artırmayı ve pazarımızı çeşitlendirmeyi düşünüyoruz” dedi.

Sektördeki üretim fazlalığının ağırlıklı olarak Irak’a ihraç edildiğini söyleyen Afyon,”Sektör olarak mevcut pazarların dışında yeni pazar arayışına giriyoruz. Sektörümüzde yaşanan sıkıntılardan dolayı kapasite artışlarını bir süre erteledik. Bu yıl ihracata yoğunlaşacağız. Şu anda Irak’a ihracatımız devam ediyor. Ortadoğu ve Kuzey Afrika pazarına da girmek istiyoruz. Ancak bölgede yaşanan sıcak olaylar bizi olumsuz etkiliyor. İlerleyen zamanda bu bölgelere de yumurta göndermek istiyoruz. Ayrıca Rusya pazarı da hedef pazarlarımız içerisinde, çalışmalarımız devam ediyor” dedi.

İç tüketim artmalı

Sektör olarak öncelikle tüketicilerin bilinçlendirilmesi gerektiğinin altını çizen Afyon, iç piyasada kişi başına yumurta tüketiminin yetersiz kaldığını söyledi. Afyon, şöyle devam etti: “Günlük üretimimizin 65 milyon olduğunu hesaplarsak, bu yumurtanın Türkiye’de tüketilmesi için her insanımızın günde bir yumurta tüketmesi gerekir. En ucuz protein kaynağı olan yumurtanın vatandaşlarımız tarafından keşfedilmemiş olmasını hayretle karşılıyoruz. İç piyasada, dünya standardı olan kişi başı yıllık yumurta tüketimi 300’ ün üzerine çıkana kadar arz fazlalığı devam edecektir. 2009 yılında Türkiye’de kişi başına 170-180 civarında olan yumurta tüketimi, yumurtanın iade-i itibarından sonra 2010 yılında 224’ e çıktı.” Kendilerinin yumurta tüketiminin beden sağlığı açısından önemi aktarmaya çalıştıklarını kaydeden Afyon, ancak tanıtım çalışmalarında birçok eksikliğin olduğunun da farkında olduklarını belirtti.

“Yem maliyetleri sıkıntıyı beraberinde getiriyor”

2009 yılında 11.9 milyar olan yumurta üretiminin, 2010 yılında 12.5 milyar adete çıktığını ifade eden Afyon, 2010’da hububat piyasasında yaşanan sıkıntılardan sektör olarak olumsuz etkilendiklerini söyledi. Afyon, “GDO’ lu ürünlerin ithalatının yasaklanması sonucu iç piyasadaki hammaddenin piyasaya kısıtlı sürülmesi fiyatları çok yukarılara taşıdı. 2010 yılı Şubat-Mart ayında 400 TL/ton olan mısır fiyatı, 2011 yılının aynı döneminde 600 TL/ton oldu. Bu sebeple 2010 yılı yem fiyat ortalamamız 550 TL/ton iken, 2011 Şubat-Mart döneminde 750 TL/ton oldu.1 yumurta geçen sene 0.12 TL’ye mal edilip 0.17 TL’ye üreticiden çıkarken, bugün 0.15 TL’ye mal olup, 0.11 TL’ den satılıyor. Abartısız üretilen her bir yumurtada 4 Kuruş. zarar ediyoruz. Bu 20 bin tavuğu olan üreticinin günlük 800 TL, aylık 24 bin TL zarar etmesi demek. Bu sorun yumurta fiyatlarının iniş çıkışlar yaşamasına neden oluyor” bilgisini verdi.

Tarım ülkesi olunmasına rağmen yerli üretimin talepleri karşılamaması, özellikle soya fasulyesi küspelerinin yüksek fiyatlarla ithal edilmesinin Türkiye’yi yumurta pazarında rekabetçi olmaktan uzaklaştırdığına dikkat çeken Afyon, “Mısır, ayçiçeği küspesi, soya küspesi, üretiminde söz sahibi olan Romanya, Ukrayna hatta Güney Amerika ülkeleri Arjantin, Brezilya bile ucuza ürettikleri için en yakınımız Irak’ a bile bizden ucuz yumurta satıyorlar” dedi.

“Plansız yatımlar sıkıntı yarattı”

Yumurta sektöründe yaşanan plansız yatırımların, son dört yıldır Türkiye’de üretim patlamasına neden olduğunu aktaran Afyon, beş yıl önce 30-35 milyon olan hayvan sayısının, bugün 65 milyon civarında olduğunu aktardı. Sektörün yeni yatırımları karşılayacak kazanç sağlayamadığını ifade eden Afyon, “Buna karşılık sektörün kâr ettiği kısa dönemdeki rakamlara aldanan deneyimsiz yatırımcıların sektörümüze kayması, kendilerini de eski üreticileri de sıkıntıya soktu. Bunun yanında büyük firmaların yaptığı yatırımlar da küçük firmaların pazar paylarını hızla eritiyor” dedi.

Fiyatı tüccar kırıyor

Yumurta fiyatlarının spot piyasa denilen serbest piyasadaki tüccar tarafından belirlemesinden de büyük sıkıntı yaşadıklarını anlatan Afyon, şu bilgileri verdi: “Açıkladığımız borsa fiyatını tüccarın kırması, sıkıntıda olan üreticimizin hayvanına yem bulabilmesi için fiyata razı olması ile sonuçlanıyor. Bütün sektör o fiyattan satış yapmaya zorlanıyor. Üreticilerin, bütün mantıklı ticaretlerde olduğu gibi, kendi malına fiyat belirleme hakkı ancak güçlü ekonomisi ile olur. Bu dönemde ekonomisi gittikçe zayıflayan üreticinin daha sıkıntılı günler yaşamaması için devletimizin üreticilerin sorunlarına eğilmesi gerek. Bizler halkımıza en ucuz besin maddesini üretirken, ülkemize döviz girdisi sağlama sevincini yaşarken, ekonomik sıkıntılardan kurtulmak istiyoruz. İhracatta devlet desteği önceki yıllara nazaran hissedilir derecede azaldı. Daha önceki yıllarda devletin desteğine rağmen 40 dolar/box (360adet) fiyatla ihraç edilirken, bu gün 20-24 dolarlara kadar ancak satılabiliyor. Yıllık 150 milyon doların üzerine çıkan yumurta ihracatımızın, fiyatlarımızın tatmin edici düzeyde olması ile 200-250 milyon dolarlara çıkması içten bile değil. Devlet destek iadelerinin hemen ve peşin tarafımıza ödenmesi bizi daha girişken yapacak.”

Firmaların çıkış noktasının ihracat olduğunu söyleyen Kaytaş Genel Müdürü Ahmet Behiç Salt, Kayseri’den haftalık 10 TIR yumurta ihracatı yapıldığını belirterek, “İhracatla haftalık 3.5 milyon dolar sıcak nakit para giriyor. Bu sektörü ayakta tutuyor. Irak, İran, Azerbaycan ve İsrail’e yumurta ihraç ediyoruz. İran ve Azerbaycan bizim için geçici bir ülke çünkü; orada yaşanan kuş gribi nedeniyle bir çok tavuk itlaf edildi. Bu nedenle buralara yumurta gönderiyoruz. Aslında kuş gribi bizim için bir avantaj oldu. Normalde bu ülkeler bizim rakiplerimiz. Türkiye’den bu ülkelere civciv satıyorlar. Civciv değil de yumurta olarak satsak daha güzel olur. Katma değeri ülkemizde kalır” diye konuştu.

İhracatta asıl sorunun firmalar arasında yaşanan rekabetten dolayı fiyatların kırılmasından kaynaklandığını aktaran Salt, bu ülkelere sabit fiyatla satış yapamadıklarını söyledi ve ekledi: “Kayseri’den her hafta ortalama 10 TIR yumurta ihracatı yapılır. İhracat yapan yedi firmamız var. Yurtiçinde ise tüketim çok yetersiz. Bana kalırsa yumurtayı çocukluktan aşılamak, sevdirmek gerekiyor. Sektör olarak yumurta satışlarının artması için reklam yapmamız gerekiyor. İyi reklam yapılırsa üretim artabilir” diye konuştu.

Türkiye’deki yumurta üretiminin yüzde 15-20’sinin Kayseri’de yapıldığını aktaran Salt, “Kayseri’deki firmalar dağınık biçimde üretim yapıyor. Sektörün kabuk değiştirerek, toplu üretime geçmesi gerek” dedi.

Tuğçe Tavukçuluk Genel Müdürü Ali Borazan ise sektörde arz- talep dengesinin oturmadığına işaret etti. İç talebi canlandıracak uygulamalara ihtiyaç duyulduğunu dile getiren Borazan, “Üretimin fazla olmasından dolayı biz firma olarak yumurtalarımızın tamamını ihraç ediyoruz. Diğer yandan da üreticiler olarak ortak hareket etmeliyiz ki, yumurta fiyatlarındaki istikrarsızlık ortadan kalksın” diye konuştu.

SEKTÖRÜN ZAYIF YÖNLERİ

-Arz-talep dengesizliği.

-Yeni pazarlara girilememesi.

-Yem girdilerinin pazar satışları ile ters orantıda olması.

-Fiyat belirleyememe.

-Devletin vermiş olduğu desteklerden sektörün yararlanamaması.

-İç piyasa ve ihracat fiyatlarının birbirinden ayrılmamış olması.

-Sermayesi olan herkesin yumurta sektörüne rahatlıkla girmesi.

-Yurtiçi tüketicinin yumurta tüketiminde bilinçli olmaması.

-Kayseri’deki üretim tesislerinin şehir merkezine çok yakın olması.

Kobiden

YORUM EKLE
Gönder
SIRADAKİ HABER
1 kg'ı 7 bin kg beyaz şekere denk!
1 kg'ı 7 bin kg beyaz şekere denk!
  1. Güncel

banner50

banner52