Üreticiye 18 milyar lira prim desteği ödendi

Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığınca üreticiye verilen prim desteği 2003-2013 döneminde toplam 18 milyar liraya yaklaştı. 2005 yılından bugüne kadar üreticilere 659,6 milyon lira sertifikalı tohumluk, fide ve fidan kullanım desteği ödendi.
Verilen destekle 2005-2012 yılları arasında toplam 167 milyon sertifikalı fidan kullanılarak 1,6 milyon dekar alanda yeni meyve bahçesi kuruldu.
AA muhabirinin aldığı bilgiye göre, tarımsal destekler arasında yer alan alan bazlı destekler içerisinde üretim maliyetlerinin karşılanması ve verimliliğe yönelik mazot, kimyevi gübre ve toprak analizi desteklerine ağırlık verildi. Bu kapsamda 2002 yılında 1 milyar 558 milyon lira destek verilirken, bu rakam 2013 yılı eylül ayında 2 milyar 178 milyon liraya ulaştı. Ayrıca 2003 yılında başlatılan mazot desteği kapsamında bugüne kadar üreticilere toplam 4,7 milyar lira, 2005 yılında başlatılan kimyevi gübre desteği kapsamında ise bugüne kadar toplam 4,2 milyar lira ödenerek maliyetin ortalama yüzde 15'i karşılandı.

2009-2012 yıllarında uygulanan "Yeni Fındık Stratejisi" kapsamında ruhsatlı alanlarda fındık üretimi yapan çiftçilere toplam 2,1 milyar lira destek ödendi. Fındıkta alan bazlı destek miktarı 2013 yılında 712,4 milyon lira oldu.Türkiye'de arz açığı bulunan ve stratejik açıdan önemli ürünlere yönelik fark ödemeleri kapsamında prim desteği verilen ürün sayısı ve destek miktarı önemli oranda artırıldı. Fark ödemeleri 2010 yılından itibaren "Tarım Havzaları Üretim ve Destekleme Modeli" kapsamında havza bazında yapıldı. Bu yıl Eylül sonu itibariyle üreticiye verilen prim desteği 2 milyar 362 milyon lira iken yıl sonu itibarıyla bu rakamın 2,8 milyar liraya ulaşması bekleniyor.

Prim destekleri 2003-2013 döneminde toplam 17,6 milyar liraya ulaşmış olacak.
Prim ödemelerinde 2013 yılında "Parsel Bazında Verim Hesaplama Modeline" geçilerek tarımsal desteklerin parsel bazlı uygulanması sağlanabilir hale geldi. Bakanlıkça üretimde verimlilik ve kalitenin artırılması amacıyla 2005 yılında başlatılan sertifikalı tohumluk ve fide/fidan kullanımına yönelik desteklere her yıl artan miktarlarda devam edilirken, bu kapsamda 2006 yılında toplam 36,8 milyon lira destek verildi. 2012 yılında sertifikalı tohum kullanım desteği 87,2 milyon lira, sertifikalı fide/fidan kullanım desteği 18,6 milyon lira olmak üzere toplam 105,8 milyon lira destek ödemesi yapıldı.

Bu yıl Eylül sonu itibarıyla sertifikalı tohum kullanım desteği 62,3 milyon lira, sertifikalı fide/fidan kullanım desteği 16,4 milyon lira olmak üzere toplam 78,7 milyon lira destek ödemesi yapıldı. 2005 yılından bugüne kadar üreticilere toplamda yaklaşık 659,6 milyon lira sertifikalı tohumluk kullanım ve fide/fidan kullanım desteği ödendi.Sertifikalı hububat tohumu 36,4 milyon tona ulaştıSertifikalı tohumluk desteğinin yüzde 90'ını oluşturan hububat üretimi, 2002-2013 döneminde yüzde 18 artarak 2013 yılında 36,4 milyon tona yükseldi.

2008 yılında verilmeye başlanan sertifikalı tohum üretim desteği kapsamında ise bugüne kadar toplam 110,5 milyon lira destek verildi. Sertifikalı fidan kullanım desteğiyle 2005-2012 yılları arasında toplam 167 milyon sertifikalı fidan kullanılarak 1,6 milyon dekar alanda yeni meyve bahçesi tesis edildi.Bu desteklerle sertifikalı fide/fidan üretiminde önemli artışlar sağlandı. 2002 yılında 4 milyon olan sertifikalı fide/fidan üretimi, geçen yıl 81 milyona yükseldi.

Bugün meyvecilikte kullanılan fidanların yaklaşık yüzde 90'ı yerli çeşitlerden oluşuyor.Uygun gübre kullanımını teşvik etmek amacıyla 2009 yılında başlatılan parsel büyüklüğü 50 dekar ve üzeri arazi sahibi çiftçilerin gübre desteği alabilmesi için toprak analizi şartı uygulamasına devam ediliyor. Gübre desteğine ilave olarak dekar başına 2,5 lira toprak analizi desteği veriliyor. Bu kapsamda bugüne kadar toplam 350 milyon lira toprak analizi desteği ödenirken, uygulamayla toprak analizi yapılan alanda önemli artışlar gerçekleşti.Son 10 yılda tohumluk üretimi de yüzde 345 artarak 2012 yılında 647 bin tona yükseldi. Yürütülen çalışmalar ve sektöre sağlanan desteklerle üretimin 2015 yılında 800 bin tona, 2023 yılında ise 1 milyon tonun üzerine çıkarılması hedefleniyor.