Kiraz pazarı Türkiye'ye kaldı!

1 Ocak-19 Temmuz 2012 tarihleri arasında başta Avrupa ülkeleri ve Rusya olmak üzere toplam 152 milyon dolarlık kiraz ihracatı gerçekleştirildi. Geçtiğimiz yıl bu rakam 106 milyon dolarda kalmıştı. Kirazda dünya lideri olan Amerika'nın ihracatta Avrupa'dan ziyade Uzakdoğu'ya yönelmesi ve Almanya, Fransa, İspanya, İtalya gibi üretici ülkelerde yaşanan kalite sorunu Türkiye'ye yaradı. Avrupalı süpermarketler siparişleri Türkiye'ye kaydırınca kirazda son 10 yılın ihracat rekoru kırıldı. Antalya İhracatçılar Birliği (AİB) Başkanı Mustafa Satıcı, kiraz ihracatında 150 milyon dolarlık hedefi aştıklarını belirterek, toplam ihracatın 170 milyon doları bulmasını beklediklerini söyledi.

Türkiye 438 bin tonla dünya kiraz üretiminde ilk sırada yer alırken, ihracatta ABD ile yarışıyor. Son 50 yılın kuraklığını yaşayan ve ürünlerinde çatlak oluşan Amerika, bu yıl Avrupa'ya yeterince kiraz ihracatı yapamadı. Amerika'dan doğan boşluğu Türkiye doldurdu. Türk ihracatçılar, 50 günde Avrupa'ya 152 milyon dolarlık kiraz ihraç etti. Bunun yanı sıra dünya kiraz pazarının liderlerinden Amerika ve Şili'nin daha çok Uzakdoğu ve gelişmekte olan ülkelere yönelmesi, Türkiye'nin Avrupa pazarındaki hakimiyetini artırdı.

Kiraz ihracatını değerlendiren AİB Başkanı Mustafa Satıcı, "Çetin kış şartlarından dolayı kiraz rekoltesinde düşüş bekliyorduk. Ancak verimli bir sezon geçiriyoruz. Kalite ve rekolte arttı." dedi. İhracatçının daha agresif davranarak pazarını büyüttüğünü, döviz kurlarının da rekabet edilecek düzeyde kaldığını ifade eden Satıcı, şöyle devam etti: "Bu yıl Avrupa'nın kiraz üreticisi ülkelerinde yağışlardan dolayı kalite düştü. Amerika'da da aynı sorun olunca, zaten üretimi az olan Avrupa, kirazı Türkiye'den tedarik etme yoluna gitti. Türk ihracatçısı da bu fırsatı iyi değerlendirdi. Alman süpermarketleri bile kendi ürünleri yerine Türk kirazını tercih etti." Satıcı, Türkiye'den ihraç edilen kirazların otomatik sistemle soğuk zincire girdiğini, bunun da kalite açısından avantaj sağladığını dile getirdi.

Dünyanın en büyük kiraz ihracatçılarından biri olan Alara Fidan Üst Yöneticisi Yavuz Taner de, bu yıl kiraz üretiminde kalite sorunu yaşanmadığını söyledi. İlk dönemlerde yağmurdan dolayı çatlama ve benzer sıkıntılar olmasına rağmen Afyonkarahisar ve Isparta'da kaliteli ve dayanıklı kirazlar yetiştiğini dile getiren Taner, "Avrupa'da da bu sene beklenen rekolte gerçekleşmedi. Üretimde de sıkıntı olunca, Türkiye bunu iyi değerlendirdi. Kirazda en büyük rakibimiz Amerika ise, Avrupa'dan ziyade Uzakdoğu pazarına yöneldi. Dolayısıyla bu yıl kirazda hem kalite açısından hem ihracat açısından üstün bir yıl yaşadık." diye konuştu.

Türkiye'nin kiraz ihracat miktarı ve tutarları yıllara göre şöyle gelişti: "2007 yılında 57 bin ton kiraz ihracatına karşılık 146 milyon 500 bin dolar döviz sağlandı. 2008'de 28 bin 600 tona düşen ihracattan 115 milyon dolar elde edildi. 2009 yılında 51,2 bin ton kiraz ihracatından 134 milyon 500 bin dolar kazanan Türkiye, 2010'da 65,4 bin ton ihracattan 150 milyon dolar girdi sağladı. Geçen yıl 133,5 milyon dolar getiren kiraz, 19 Temmuz'a kadar olan süreçte bu yıl 53,2 bin ton ihracata karşılık 152,1 milyon dolar sağladı."
Şaban Gündüz - Zaman