Gıdavitrini - Türk Fitoterapi Derneği Başkanı Prof. Dr. Ekrem Sezik, şifalı bir bitki olan ıhlamurun, soğuk algınlığının belirtilerini azaltıcı ve hastayı rahatlatıcı etkileri için kullanıldığını söylüyor. Ekrem Sezik, ıhlamurun aynı zamanda keyif çayı olarak da kullanılabileceğini, dolayısıyla içmek için hasta olmayı beklenmenin gerekmediğini ifade ediyor.
Türk Fitoterapi Derneği Başkanı Prof. Dr. Ekrem Sezik, kış aylarında çay olarak en çok kullanılan bitkilerden biri olan ıhlamur hakkında tüketicileri bilgilendiriyor.
Prof. Dr. Ekrem Sezik şu bilgileri veriyor: “Ihlamur, ıhlamur ağaçlarından toplanıp kurutulmuş çiçeklerdir. Çay olarak kullanılacak ürünün, çiçek sapına yapışık çiçek yaprağını taşımaması istenirdi. Fakat ıhlamur, çiçek yaprağı ile çiçeğin ayrılmasının güçlüğü ve bu esnada çiçeğin de zarar görmesinden dolayı, artık çiçek yaprağı ile beraber kullanılmaktadır.”
Ihlamur şifalı bir bitkidir
Avrupa İlaç Kurumu, ıhlamurun soğuk algınlığının ve stresin belirtilerini hafifletici olarak kullanılabileceğini kabul etmiştir. Bu konuda Prof. Dr. Ekrem Sezik, “Ihlamur halen soğuk algınlığının belirtilerini azaltıcı, ter verici ve hastayı rahatlatıcı etkileri için kullanılmaktadır. Hastalık sırasında günde 4 kupa ıhlamur içilmesi yeterli olmaktadır. Ihlamur şifalı bir bitkidir” demektedir.
Piyasada ıhlamur
Sezik, ıhlamurun genellikle aktar ve baharatçılarda yer aldığını, bu dükkânlarda çuval veya kutuların içinde, “çiçek ıhlamur”, “ıhlamur”, “yaprak ıhlamur” gibi çeşitleri ile satıldığını belirterek şunları söylüyor: “Çiçek ıhlamur, sadece çiçekleri taşır. ‘Ihlamur’ çiçek yaprağını da taşıyan çiçeklerdir. ‘Yaprak ıhlamur’ ise ıhlamur ağacının yapraklarını bol miktarda taşıyan bir karışımdır. Yani; çiçek, çiçek yaprağı ve yapraklar beraberce bulunur.”
Prof. Dr. Ekrem Sezik ıhlamurun aktar ve benzeri dükkânlardan alınmamasını tavsiye ediyor:
“Kaç yıllık olduğunun bilinmemesinin yanında, mikroorganizma ve mikroorganizmaların meydana getirdiği aflatoksinler gibi zararlı maddeler taşıyan veya katıştırılmış ıhlamur satın alma riski yüksektir. Bilinen firmaların poşet ıhlamurlarını kullanılması, sağlık için gerekli bütün analizler yapılmış olduğu için, tavsiye edilmektedir.”
“Kaç yıllık olduğunun bilinmemesinin yanında, mikroorganizma ve mikroorganizmaların meydana getirdiği aflatoksinler gibi zararlı maddeler taşıyan veya katıştırılmış ıhlamur satın alma riski yüksektir. Bilinen firmaların poşet ıhlamurlarını kullanılması, sağlık için gerekli bütün analizler yapılmış olduğu için, tavsiye edilmektedir.”
Nasıl hazırlanır?
Prof. Dr. Ekrem Sezik, ıhlamurun hazırlanması konusunda şu bilgileri veriyor: “2 gram kadar ıhlamur veya 1 poşet ıhlamur, porselen veya cam bir demliğe konur, üzerine 1 su bardağı kaynamaya yakın sıcaklıktaki su ilâve edilip, 5-10 dakika çay gibi demlenir ve içilir. Daha kolay ve kullanılışlı bir yol ise şöyledir: 1 poşet ıhlamur kupaya konur üzerine kaynamaya yakın sıcaklıktaki su ilâve edilir, 5-10 dakika kadar bekletilip içilir. Kupanın üzeri taşıdığı uçucu yağın kaybolmasını önlemek için kapatılmalı, yapısında bulunan müsilajı poşetten tamamen çıkarmak için de poşet sıkılmalıdır.”
Süreye dikkat!
Ekrem Sezik şöyle devam ediyor: “Ihlamur yukarıda belirtilen süreden daha uzun bir süre bekletilirse, yapısındaki maddelerin değişmesine paralel olarak, sarı olan rengi kırmızıya dönmeye ve kendine has kokusunu kaybetmeye başlar. Bu, istenmeyen bir durumdur. Eğer yaprak taşıyan bir ıhlamur kullanılırsa, ilk demleme anından itibaren çözelti kırmızı renkli olur. Kırmızı renkli olursa, zararlı mıdır? Zararlı değildir ama yararlı etkisi, yapısındaki maddeler değiştiği için azalmış ayrıca hoş kokusu ve tadı da kaybolmuştur.”
Keyif için ıhlamur
Prof. Dr. Ekrem Sezik, ıhlamurun keyif çayı olarak içilmesi konusunda da değerlendirme yapıyor. Sezik tüketicilerin, ıhlamur içmek için hasta olmayı beklememelerini, ıhlamuru keyif çayı olarak da kullanabileceklerini belirterek şunları söylüyor:
“Ihlamurun rahatlatıcı etkisinin de olduğu kabul edilmektedir. Dolayısıyla, ıhlamur içmek için hasta olmak beklenmemelidir. Günde birkaç kupa ıhlamur içilmesinde yarar bulunmaktadır. Bilhassa akşamları… Geçtiğimiz günlerde bir meslektaşımızın görüşleri ile yazılan bir haberde; ıhlamurun keyif çayı olarak kullanılmasının doğru olmadığı, çünkü keyif çayı olarak kullandığında vücudun buna hazırlandığı ve hastalık döneminde beklediğimiz etkileri göremediğimiz ifadesi yer aldı. Haberi, ‘Keyif için ıhlamur içmeyiniz, sürekli içilirse hastalık halinde içilmesi gerektiğinde etkisiz olur’ şeklinde özetleyebiliriz.
Herhalde bu ifade röportajı yapan kişinin söylenenleri yanlış anlaması sonucu… Ihlamur keyif için kullanıldığında, içindeki maddelere karşı direnç geliştiğini veya gelişebileceğini gösteren hiçbir yayın yok. Genel kitaplarda da böyle bir bilgi bulunmuyor. Aksine stresi azalttığı için keyif için ıhlamur çayının içilmesi tavsiye edilmektedir ve ediyoruz. Önemli olan ağır metal, pestisit artıkları ve mikroorganizma taşımayan ıhlamurun içilmesi. Poşet ıhlamur bu yüzden tavsiye edilmektedir. Gönül rahatlığı ile ıhlamurun keyfini çıkarın.”