Diyetisyen Pınar Hamurcu beslenmemizde önemli yer tutan meyveleri ele aldı. Hangi meyve ne kadar tüketilmeli? Meyvelerin sağladığı faydalar neler? Meyve tüketiminde nelere dikkat etmeliyiz?
İçerdiği önemli besin ögeleri
Sebzelerdeki gibi, meyvelerinde önemli bir kısmı sudan oluştuğu için günlük enerji, yağ ve proteingereksinimlerinin karşılanmasına olan katkıları azdır. Ancak mineral ve vitamin bakımından zengindirler. Folik asit, beta-karoten, E, C ve B2vitaminleri; potasyum, magnezyum mineralleri,posa ve diğer antioksidan özelliğe sahip bileşikleri içerirler.
Bunları biliyor musunuz?
• Farklı meyveler, farklı besin ögeleri içerdikleri için çeşitli renk ve türlerde meyve tüketilmelidir.
• Beslenme planında çeşitli meyveler tüketen bireylerin kronik hastalıklara (kalp damar hastalıkları, hipertansiyon, bazı kanser türleri) yakalanma riski, düzenli meyve tüketmeyenlere oranla oldukça düşüktür.
• İçeriklerindeki posaile doygunluk hissi sağlarlar ve bağırsakların düzenli çalışmasına yardımcı olurlar.
• Birçok vitamin ve mineralin en iyi kaynaklarından olan meyveler, bağışıklık sistemini güçlendirerek hastalıklardan korur ve hücre yenilenmesi ile doku onarımını sağlar.
• Kuru meyveler mineraller açısından oldukça zengindir ve enerji değerleri yüksektir. Ancak kurutma işlemi sırasındademir ve A vitaminindeyüksek oranda, C vitamininde isetamamen kayıplar oluşmaktadır.
Meyveleri tüketirken bunlara dikkat edin
- Tüm meyveler; besin değeri, içeriği ve ekonomik olması açısından mevsiminde, bol ve ucuz bulunduğu dönemde tüketilmelidir.
- Meyveler bol suda yıkanmalı ve yenilebilen kabukları soyulmadan tüketilmelidir. Birçok vitamin ve mineral, meyvelerin kabuğunda ve kabuğa yakın kısımında bulunur.
- Meyve suyu içmek yerine, meyvenin kendisi bütün olarak yenilerek lif tüketimi desteklenmelidir.
- Uzun süre bekleyen meyve sularında vitamin kayıpları oluşacağından, taze sıkılmış olanları tercih etmek gerekir.
- Seçtiğiniz bir meyveyi yoğurda veya süte ekleyerek, kendi ara öğününüzü veya tatlınızı yapabilirsiniz.
- Meyveleri blenderdan geçirerek hazırlayacağınız smoothieleri (meyve püresi ve buz), kahvaltıve ara öğünlerde tüketebilirsiniz.
- Birkaç damla limon veya portakal suyu, meyve salatasının kararmasını önleyecektir.
- Canınız tatlı bir şeyler istediğinde; meyvelerin sağlıklı seçimler olacağını unutmayın.
- Meyveler çiğ olarak tüketilebileceği gibi, komposto şeklinde, pişirilerek veya kurutularak da farklı şekillerde tüketilebilir.
- Kuru meyveler taşıma ve saklama kolaylığı sebebiyle, dışarıda veya iş yerlerinde tercih edilebilecek atıştırmalıklardandır.
Porsiyon ve tüketim önerileri
Meyvenin türüne, glisemik indeks ve glisemik yüküne göre değişmekle birlikte taze meyvelerin 1 porsiyonu yaklaşık 100 grama denktir. Kuru meyvelerin porsiyon ağırlıklarının daha az olduğunu unutmayın.
Mesela;
• 3-4 adet taze kayısı 100-120 gram ile 1 porsiyona denkken,
• 3-4 adet kuru kayısı 30-35 gram ile 1 porsiyonu karşılamaktadır.
Günde 2-4 porsiyon meyve tüketilmelidir
Tüketilmesi önerilen miktar; yaş, cinsiyet ve fizyolojik durum (büyüme ve gelişme dönemi,gebelik ve emziklilik, yaşlılık), fiziksel aktivite düzeyi gibi bireysel farklılıklara göre değişebilir.