GIDAVİTRİNİ - American Journal of Public Health isimli tıp dergisinde yayınlanan araştırma Milli Sağlık ve Beslenme Çalışmasının (National Health and Nutrition Examination Survey) 1999-2010 seneleri arasındaki verilerinden faydalanılarak gerçekleştirildi.
Çalışmaya alınan 20 yaşından büyük 23 bin 965 kişiden normal kilolu olanların yüzde 11’ inin, fazla kilolu olanların yüzde 19’unun ve obezlerin yüzde 22’ sinin diyet meşrubat içtikleri tespit edildi.
Bunun, normal kiloda olanların fazla kilolu ve obezlere oranla kabaca 2 misli daha az diyet meşrubat içtikleri manasına geldiğini ifade eden Prof. Dr. Ahmet Rasim Küçükusta, "Total kalori alımı diyet meşrubat içenlerde günde 2 bin 204 kalori, şekerle tatlandırılmış meşrubat içenlerde ise 2 bin 351 kalori olduğunu, ama aradaki farkın sadece ideal kilolu erişkinler için anlamlı olduğu (2 bin 302 kaloriye karşı 2 bin 95 kalori) tespit edildi." şeklinde yorumluyor.
Fazla kilolu veya obez olanlarda katı yiyeceklerden alınan kalori miktarının, diyet meşrubat tüketenlerde şekerli meşrubat tüketenlere göre daha fazla bulunduğunu hatırlatan Küçükusta, "Buna göre, suni tatlandırıcılı meşrubat içen fazla kiloluların şekerli meşrubat içenlere göre katı yiyeceklerle günde fazladan 88 kalori, obez diyet meşrubat içenlerin ise 194 kalori aldıkları hesaplandı.
Diyet meşrubat içenlerin fazla kalorileri tatlılardan almaları da dikkati çekiyordu." ifadesini kullanıyor.
Diyet meşrubat neden şişmanlatıyor?
Diyet meşrubatta bulunan suni tatlandırıcıların beyinde haz merkezlerinin daha fazla faaliyetine yol açtığına vurgu yapan Küçükusta, şunları aktarıyor:
"Başka bir ifadeyle, suni tatlandırıcılar iştah kontrol merkezini bozdukları için, beynin tatlı duyargaları enerji tüketimini doğru olarak ayarlayamıyorlar.
Böylece de doyma hissi ortadan kalktığından genel olarak daha fazla yeme durumu ortaya çıkıyor.
Suni tatlandırıcıların obezite, diyabet, kanser başta olmak üzere pek çok hastalık için risk yarattığını ortaya koyan pek çok araştırma var."
Üreticiler her daim olduğu üzere karşı çıkıyor
Üreticileri bu duruma itiraz ettiğini dile getiren Küçükusta, şunları aktarıyor: "Amerikan Meşrubatçılar Birliği (The American Beverage Association) böyle durumlarda hep yaptığı gibi araştırmanın sonuçlarını reddediyor ve diyor ki; 'diyet içecekler kilo-kontrol programlarının etkili unsurlarından biridir. Sayısız araştırmada diyet içeceklerin ve binlerce yiyecek-içecekte bulunan düşük kalorili tatlandırıcıların kalori alımını azaltmadaki faydaları gösterilmiştir.
Kilonun muhafazasında veya kilo vermede tüketilen toplam kalori miktarı ve fiziki aktivite ile kaybedilen kalorilerin dengesi mühimdir. Bu araştırmada sadece 24 saatlik bir dönem değerlendirilmiş fiziksel aktivite seviyeleri sorulmamıştır'.
Diyet meşrubat salgını var
Diyet meşrubat tüketiminin tüm ülkelerde giderek arttığına işaret eden Prof. Dr. Ahmet Rasim Küçükusta, şu bilgileri aktarıyor: "Bizdeki rakamlar hakkında bilgimiz yok ama 1965’de Amerikalıların sadece yüzde 3’ü diyet meşrubat içerken bu oran bugün yüzde 20’ye çıkmış durumda.
Diyet meşrubatta da kullanılan suni tatlandırıcılar binlerce yiyecek ve içecekte de bulunuyor.
Gelelim neticeye
BİR: Bu araştırmaya bakıp da “Madem diyet içecekler zayıflatmıyor hatta daha çok kilo aldırıyor, biz de şekerli içeceklere dönelim” demek doğru değil.
İster diyet ister şekerli tüm meşrubattan uzak durun.
İKİ: Sağlıklı olmak hastalıklardan uzak kalmak istiyorsanız gerçek şekeri de meyve şekerini de suni tatlandırıcıları da ağzınıza koymayın.
ÜÇ: Şu bizim zayıflamak isteyenlere, kilo almak istemeyenlere “diyet kola, diyet içecek tavsiye eden” sosyetenin çıtır diyetisyenlerinin de kulakları çınlasın."