Gıdavitrini - Ambalajlı Süt ve Süt Ürünleri Sanayicileri Derneği (ASÜD) Başkanı Harun Çallı, Avrupa'daki fiyat oluşumları nedeniyle Avrupa'dan tereyağı ithalatı yapılmadığını ifade ederek, "Türkiye'deki üretim ve tereyağı stoklarıyla idare edeceğiz. Şu anda üretim ve stoklar yeterli. Ancak tüketim artarsa dışarıdan tereyağı ithalatı olmayacağı için fiyatlar yükselebilir." dedi.
Avrupa'da yaşanan tereyağı krizi ve fiyat oluşumları haberleri üzerine, ASÜD Başkanı Çallı, Türkiye'de de son dönemlerde tereyağı kullanımının arttığını, dolayısıyla fiyatların da iki aydır yükselişte olduğunu belirterek, şu anda üretilen malın ve stokların piyasadaki talebi karşıladığını söyledi.
Avrupa'daki fiyatların yüksek seyrettiğine dikkati çeken Çallı, "Şu anda biz yurt dışından tereyağı ithalatı yapamıyoruz. Eskiden biz Dahilde İşleme Rejimi (DİR) kapsamında tereyağlı ürünler ihracatı yaptığımız için karşılığında yurt dışından tereyağı ithal edebiliyorduk. Ancak nadir görülen bir durum olmakla beraber şu an Avrupa'daki tereyağı fiyatları Türkiye'dekinden yüksek. Bu sebeple Avrupa'dan tereyağı ithalatı yapılmıyor. Eskiden ihracatımız karşılığı yılda 15-20 bin ton tereyağı ithal ediliyordu. Şu anda gelmediği için bu bizim iç pazarda arzı daralttı." diye konuştu.
Çallı, Avrupa'daki fiyat oluşumları nedeniyle Türkiye'deki üretim ve tereyağı stoklarıyla idare edileceğini belirterek, "Şu anda üretim ve stoklar yeterli. Ancak tüketim artarsa dışarıdan tereyağı ithalatı olmayacağı için fiyatlar yükselebilir. Değişik zamanlarda dünyada fiyat artışları olur, ülkeler de buna karşı önlem alır. Belli bir süre sonra fiyatların tekrar normale döneceğini düşünüyorum. Çok pahalı olunca raftaki satışlar düşüyor, satışlar biraz sıvı yağ ve margarine kayıyor. Türkiye'de de talep çok artarsa fiyat da yükselir ama talep diğer ürünlere kayarsa fiyatlar bu seviyede kalır." ifadelerini kullandı.
Dünyada tereyağı tüketimi yüzde 1,8 artacak
Ulusal Süt Konseyi verilerinden yaptığı derlemeye göre, dünya tereyağı ve sade yağ ticaret miktarı 2015 yılında bir önceki yıla göre yüzde 5 düşerek 968 bin ton olurken, toplam tereyağı ihracatının yüzde 92’si, 10 ülke tarafından gerçekleştirildi. Yeni Zelanda yüzde 55 oranındaki ihracat payı ile dünyanın en büyük tereyağı tedarikçisi oldu.
Avrupa Birliği tereyağı ve sade yağ ihracatı ise 2015'te bir önceki yıla göre yüzde 11 artarak 165 bin tona ulaştı. Rusya’nın uyguladığı ambargo ile ülkenin toplam tereyağı ve sade yağ ithalatı 2015'te yüzde 31 azalırken, ülke yine de Çin’den sonra dünyanın en büyük tereyağı pazarı olma özelliğini korudu. Geçen sene her ne kadar Rusya ambargosu devam etse de söz konusu ürünlerin ticaret hacimlerinde kayda değer bir değişiklik olmadı.
Dünya genelinde yılda ortalama 10 milyon tonun üzerinde tereyağı, diğer süt yağları ve ghee (Hindistan’a özgü bir tür hayvansal yağ) üretildiği tahmin edilirken, dünya üretim artış oranı yüzde 2,1 olarak hesaplandı.
Tarımsal tahminlerine göre nüfus artışı, gelirdeki artış ve beslenme alışkanlıklarındaki değişime bağlı olarak gelecek yıllarda süt ve süt ürünlerine olan talep daha da artacak. Dünya nüfusunun 2050 yılında, 2016 yılına göre yüzde 33 artarak 9,9 milyara ulaşması bekleniyor. Söz konusu faktörlerin toplam süt ve süt ürünleri tüketimini yıllık yüzde 2, önümüzdeki on yıllık süreç içerisinde ise yüzde 22 artıracağı tahmin ediliyor. Dünya genelindeki tüketim artışının tereyağında yüzde 1,8 olması bekleniyor.
Türkiye'de yıllık kişi başı tüketim 1,52 kilogram
Kişi başına düşen yıllık tereyağı tüketimi Fransa’da 8 kilogram ve Almanya’da 6 kilogram olarak hesaplanırken, genel anlamıyla Avrupa en yüksek tereyağı tüketiminin olduğu bölge olarak görülüyor.
Türkiye'de ise 2016'daki kişi başı yıllık tereyağı tüketimi 1,52 kilogram olarak belirlendi.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre tereyağı üretimi bu sene mayıs ayında geçen yılın aynı ayına göre yüzde 11 artarak 6 bin 245 tona yükseldi. Üretimdeki artışa rağmen geçen sene temmuz ayında kilogramı 33 lira olan kahvaltılık tereyağı, bu sene ocak ayında 34,9 liraya yükselirken, temmuz ayında geçen senenin aynı dönemine göre yüzde 17 artarak 38,6 liraya çıktı.
Kaynak: TRT Haber