İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) merkez yerleşkesinde yer alan, mutfağında da servisinde de down sendromlu öğrencilerin çalıştığı Fanfan Kafenin açılışı yapıldı. Açılış törenine, İstanbul Vali Yardımcısı Yalçın Bulut, Sarıyer Kaymakamı Ömer Karaman, Sarıyer İlçe Milli Eğitim Müdürü İbrahim Tahmaz, İTÜ Rektörü Prof. Dr. Mehmet Karaca, İTÜ’lü akademisyenler, öğrenciler ile down sendromlu öğrenciler, aileleri ve öğretmenleri katıldı.
Açılışta down sendromlu öğrenciler adına konuşan Şeyma İnan, konuklara duygulu anlar yaşattı. Şeyma, “hoş geldiniz” diyerek selamladığı konuklara, “Sizlere burada kahve hazırlıyor ve servisini yapıyoruz. Yiyecekler hazırlıyor, sandviç yapıyor, kek yapıyor sizlere ikram ediyoruz” dedi.
İTÜ Rektörü Prof. Dr. Mehmet Karaca da “Engelsiz İTÜ” hedefiyle çalıştıklarını, bu kapsamda birçok çalışma yapıldığını ve yapılacağını belirtirken, down kafe açılışının önemli adımlardan biri olduğunu söyledi.
Karne Heyecanı
Törende, down cafe projesinin birlikte yürütüldüğü Sarıyer Şehit Üsteğmen Ali Büyükdicle Özel Eğitim İş Uygulama Okulu öğrencilerinin temsili karne töreni de yapıldı. Öğrenciler karnelerini Rektör Prof. Dr. Mehmet Karaca, İstanbul Vali Yardımcısı Yalçın Bulut ve Sarıyer Kaymakamı Ömer Karaman ve Sarıyer İlçe Milli Eğitim Müdürü İbrahim Tahmaz’ın elinden aldı. Öğrencilerin heyecanı ve mutluluğu görülmeye değerdi. Ardından konuklara, kafede çalışan down sendromlu öğrencilerin hazırladığı “gülen yüz keki” ikram edildi.
Eğitimde İyi Örnek Ödülü
Sarıyer Şehit Üsteğmen Ali Büyükdicle Özel Eğitim İş Uygulama Okulu tarafından yürütülen “Ben de Çalışabilirim” projesi ile öğrenciler becerilerine uygun alanlarda profesyonel çalışma hayatının parçası oluyor. İTÜ’nün okul ile işbirliği de bu proje üzerinden gelişti. Proje, 2014 yılında Eğitimde İyi Örnekler Konferansı kapsamında, “Özel Eğitim” kategorisinde ödüle değer bulundu.
Bir Kapıyla Başlayan Değişim
Sarıyer Şehit Üsteğmen Ali Büyükdicle Özel Eğitim İş Uygulama Okulu, İTÜ’nün Ayazağa Yerleşkesi ile bitişik konumda bulunuyor. Aradaki duvar ile ayrılan ve 10 yıldır hiçbir iletişimin kurulmadığı okul, 1,5 yıl önce kardeş okul ilan edildi. İTÜ Rektörlüğünün kararıyla da önce duvar yıkılarak okul ile kampüsün bağlantısını sağlayan bir kapı açıldı. Kapının açılmasıyla birlikte, okul için de adeta yeni bir dönem başladı. İTÜ’nün spor tesislerinden ücretsiz olarak yararlanma hakkı verilen öğrenciler, yürüme mesafesindeki bu tesisleri kullanmaya başladı. Devamında ise spor turnuvalarına katılım ve farklı branşlarda kazanılan madalyalar geldi. İTÜ öğrenci kulüplerinin neredeyse her gün ziyaret ettiği ve down sendromlu öğrencilerle etkinlikler gerçekleştirdiği bir bağ kuruldu. Duyarlılık sadece üniversite öğrencileriyle sınırlı kalmadı. Üniversite yerleşkesi içinde yer alan İTÜ Geliştirme Vakfı Okullarından öğrenciler de okulu ziyaret etmeye ve gönüllü etkinlikler gerçekleştirmeye başladı.
‘Özellikle gülen yüz keki istiyorlar’
Fanfan Kafe açılırken, İTÜ Rektörlüğü tarafından down sendromlu öğrencilerin istihdam edilmesi önkoşul olarak getirildi. Birçok yatırımcı bu önkoşulu riskli görüp çekilirken, Ayça Pars özellikle bu nedenle işletmeci olmayı tercih etti. “Ben de bir anneyim” diyen Fanfan Kafe’nin sahibi Ayça Hanım, bunu bir yatırımdan öte vatandaş olarak taşıdığı sosyal sorumluluk bilincinin somut sonucu olarak gördüğünü söyledi. Pars, “İTÜ gibi bir markanın bünyesinde, İTÜ öğrencileriyle bir arada olmak fikri zaten çok güzeldi. İTÜ her an üreten ve yaşayan bir yer, öğrencilerle birlikte olmayı çok seviyorum. Buranın bir down cafe olarak hizmet vermesinin istenmesi ise bu işe duyduğum heyecanı, isteği kat kat artırdı. Herkese bu kadar güzel bir iş yapmak nasip olmaz” dedi. Pars, İTÜ öğrencilerinden ve çalışanlarından gelen geri bildirimlerin kendini ayrıca mutlu ettiğini vurgulayarak, şöyle konuştu:
“Çok kısa süredir buradayız ama öyle güzel şeyler duyuyorum, öyle güzel sahneler görüyorum ki bana büyük mutluluk veriyor. Öğrenciler burayı bir down cafe olması nedeniyle özellikle sahiplendi, İTÜ’lülerin sergilediği bilinçli tavır takdire değer. Örneğin kafemizin menüsünde ‘gülen yüz keki’ var. Down sendromlu çalışanlarımız, öğretmenleriyle birlikte yapıyor. Ve İTÜ’lüler, başka tatlı alternatifleri olmasına karşın özellikle gülen yüz kekinden istiyorlar. Çok keyifli sohbetler gerçekleşiyor burada. Okuldan, spordan birçok şeyden konuşuyorlar. Hatta sonbaharda down sendromlu öğrencilerimiz ve İTÜ öğrencilerinin birlikte yer alacağı bir masa tenisi turnuvası düzenleme fikri bile oluştu.”
‘Önce kantinde eğitim aldılar’
Sarıyer Şehit Üsteğmen Ali Büyükdicle Özel Eğitim İş Uygulama Okulu Müdürü Can Dağaşan ise engelli gruplarının 4’e ayrıldığına ve istihdam oranın en düşük olduğu grubun zihinsel engelliler olduğuna dikkat çekti. “Ben de Çalışabilirim” projesini bu yüzden çok önemsediklerini, İTÜ’nün duyarlılığıyla birlikte hayata geçirdikleri down cafenin ise örnek olmasını dilediğini söyledi. Dağaşan, proje ortaya çıktığında kafede görev almadan önce öğrencilerin İTÜ Vadi Yurtları kantininde çalıştığını ve bir oryantasyon süreci geçirdiğini belirtti. Öğrencilerinin Fanfan’da ilgili öğretmenlerinin gözetiminde çalıştığını belirten Dağaşan, şunları kaydetti:
“Down sendromlu ya da diğer zihinsel engelli grubundaki bireylerin istihdamda yer alabilmesi ancak pozitif ayrımcılıkla mümkün olabiliyor. Bu açıdan İTÜ’nün gösterdiği duyarlılık çok önemli bir adım. Esasında devlet bu alanda yatırım yapacak girişimcileri destekliyor. Engelli çalışanların sigortalarını ödüyor, belli miktarlarda teşvik veriyor. Ancak yeterli bilinç yok. Bu bilincin geliştirilmesi, öğrencilerimizin kendi ayakları üzerinde durabilmesi adına önemli” dedi.