Sağlık beyanlarında sona gelindi

Avrupa Gıda Güvenliği Kurumu (EFSA) NDA Paneli uzmanları genel fonksiyonlu sağlık beyanlarıyla ilgili değerlendirmesinde çok önemli bir aşama kaydederek, bitkisel maddeler ile ilgili olanlar hariç son grup beyanlarla ilgili görüşlerini yayınladı.

Toplam 35 değerlendirmenin yer aldığı en son partinin yayınlanması EFSA uzmanlarının üç yılı aşkın çalışmaları sonucunda gerçekleşti. Panel, Avrupa Komisyonu ve Üye Devletlerin onaylı gıda beyanları listesi oluşturmasına yardımcı olmak üzere 2008’den bu yana, 2758 adet gıda ile ilgili genel fonksiyonlu sağlık beyanını dayandıkları geçerli bilimsel kanıtlar açısından değerlendirdi. Bu onaylı beyanlar listesi ile Avrupalı ​​tüketicilerin beslenmelerinde bilinçli seçimler yapmalarının sağlanması amaçlanıyor.

EFSA NDA Paneli Başkanı, Profesör Albert Flynn, şunları söyledi:

"Yoğun iş yükü, kısıtlı zaman ve bilgi eksiliği nedeniyle çok zorlu olan bu görev, NDA Paneli uzmanlarının ve EFSA personelinin çabaları ve işbirliği sayesinde tamamlandı. Bu zorluklara rağmen uzmanlarımız beyanları tutarlı ve adil bir şekilde eldeki en yüksek bilimsel standartlara göre değerlendirdi. Tüm bu süreç Komisyon ile mutabık kalınan süre içerisinde tamamlandı.

EFSA’nın bağımsız değerlendirmesinde, gıdalarla ilgili geniş bir yelpazedeki sağlık yararlarına ilişkin önemli sayıda beyanın bilimsel kanıtlarla desteklendiği sonucuna varılmıştır.

Değerlendirme sonuçları yapılan beyanı destekleyen yeterli bilimsel kanıt olduğunda olumlu olmuştur. Bu beyanlar genel olarak aşağıdakilerle ilgilidir:

• vitamin ve mineraller;

• kan şekeri, kolesterol ya da kilo kontrolü ile ilgili özel lifler;

• canlı yoğurt kültürleri ve laktoz sindirimi;

• zeytinyağındaki polifenollerin antioksidan etkileri;

• ceviz ve kan damarlarının fonksiyonunun iyileştirilmesi;

• yemek ikameleri ve kilo kontrolü;

• yağ asitleri ve kalp fonksiyonu;

• şeker ikamelerinin (xylitol ve sorbitol vb) diş mineralizasyonun korunması ve yemeklerden sonra artan kan şekeri düzeyinin düşürülmesindeki rolü;

• karbonhidrat-elektrolit içecekler / kreatin ve spor performansı.

Sağlanan bilgiler, gıda ile bayan edilen etkisi arasında bir ilişki kurulması için yeterli olmadığı durumlarda uzmanlar tarafından olumsuz görüş bildirilmiştir. Nedenler arasında aşağıdakiler yer almaktadır:

• beyanın dayandığı maddeyi tanımlayan bilgilerin eksikliği (örneğin, "probiyotikler" ve “diyet lifleri” ile ilgili beyanlarda liflerin tanımlanmaması);

• beyan edilen etkinin gerçekten vücut fonksiyonlarının korunması ya da iyileştirilmesini sağladığını gösteren kanıtların eksikliği (örneğin, "antioksidan özellikli” gıdalar ve böbrek fonksiyonlarıyla ilgili gıdalar);

• sağlık beyanlarının yeterince hassas olmaması (örneğin, "enerji" ve "canlılık" ya da kadın sağlığı veya zihinsel enerji ile ilgili beyanlar);

• beyan edilen sağlık yararını gösteren insan çalışmalarının eksikliği;

• beyanların "meyve ve sebze" ve "süt ürünleri" gibi çok geniş gıda kategorilerinde atıfta bulunması.

Başvuru sayısının çok olması ve şeffaflığın sağlanması için EFSA’nın görüşleri bir an önce yayınlamak zorunda olması nedeniyle EFSA değerlendirme sürecinde aşamalı bir yaklaşım benimsemiştir. EFSA, risk değerlendirme süreci kolaylaştırmak ve tutarlı bir yaklaşım sağlamak için benzer iddiaları bir araya getirmiştir (maddeye göre ve / veya sağlanan yarara göre).

EFSA Direktörü Catherine Geslain-Lanéelle, şunları söyledi: "EFSA’nın genel fonksiyonlu sağlık beyanlarını değerlendirme çalışması risk değerlendiriciler, bilim adamları, karar vericiler ve paydaşlar arasında yapıcı diyaloğun önemini ortaya koymuş ve kurumumuzun gelecekteki çalışmalarını yönlendirmesine önemli bir katkı sağlamıştır. Bu çalışmalar ışığında, EFSA, başvuru sürecini kolaylaştırmak için bir uygulama yardım masası oluşturmayı planlıyor.

NDA Paneli, çocuk sağlığı ve gelişimi gibi konularda yapılan bireysel sağlık beyanı başvurularını değerlendirmeye devam edecek. Paydaşlarla geçen yıl yapılan bir toplantı sonrasında EFSA, sindirim ve bağışıklık sistemine ilişkin beyanlarla ilgili bir rehber belge oluşturdu ve Kemik, eklem ve ağız sağlığı; oksidatif hasarı ve kalp-damar sağlığı ve doyma, kilo yönetimi ve kan şekerine ilişkin beyanlarla ilgili rehber belgeyi görüşe açtı.

Temmuz 2008 ve Mart 2010 tarihleri ​​arasında Avrupa Komisyonu tarafından EFSA’ya değerlendirilmek üzere iletilen 4637 beyanın 2758’ine ilişkin görüşler Haziran 2011’de açıklandı. Bunlardan 331’i geri çevrilirken, 1548 bitkisel beyan bunların nasıl ele alınması gerektiğinin belirlenmesi amacıyla Komisyon tarafından beklemeye alındı.

EFSA değerlendirmelerinin yayınlanma tarihleri

• 1 Ekim 2009, 94 görüşte ele alınan 521 sağlık beyanı

• 25 Şubat 2010, 31 görüşte ele alınan 416 sağlık beyanı

• 19 Ekim 2010, 75 görüşte ele alınan 808 sağlık beyanı,

• 8 Nisan 2011, 63 görüşte ele alınan 442 sağlık beyanı,

• 30 Haziran 2011, 73 görüşte ele alınan 536 sağlık beyanı,

• 28 Temmuz 2011, 5 görüşte ele alınan 35 sağlık beyanı

EFSA, Panel tarafından yeterli karakterize edilmediği veya neden-sonuç ilişkisi kurulmadığı için geri çevrilen mikroorganizmalarla ilgili beyanlar gibi genel fonksiyonlu sağlık beyanları için kısıtlı sayıda yeniden başvuru yapılabilmesi konusunda Avrupa Komisyonu ve Üye Ülkelerle irtibat kuruyor. EFSA’ya yeniden değerlendirilecek beyanların Avrupa Komisyonu tarafından 2011 yılı sonuna kadar gönderilmesi ve yeniden başvuru sürecinin tamamlanmasının ardından değerlendirme sonuçlarının açıklanmasına ilişkin zaman çizelgesinin belirlenmesi bekleniyor.

Gıdahattı