Kongo, gıda yatırımcılarını bekliyor

Kongo Cumhuriyeti, tarımdan ve petrolde elde ettiği gelirlerle kalkınmak istiyor. Sanayi üretiminin neredeyse hiç olmadığı ülkede, ihtiyaçların çoğu ithal edilerek karşılanıyor. Bunlardan birisi de çiçek yağları. Çünkü Kongo’da yağı şişeleyecek tek bir KOBİ dahi yok. Bunu söyleyen, Kongo Cumhuriyeti İstanbul Fahri Konsolosu Cemal Burnaz. Burnaz ile geçtiğimiz hafta TUSKON’un düzenlediği Türkiye - Kongo Ticaret ve Yatırım Forumu’nda buluştuk. İş yaşamında Fransız ortaklarıyla beraber Kongo’ya sık sık giden Burnaz’a, karşılıklı güven ilişkileri sonrası fahri konsolosluk görevi verildi. Emekli bir işadamı olarak bu görevi yürüten Burnaz, iş hayatından kopmayarak Kongo Cumhuriyeti ve Türkiye arasındaki ticari ilişkilerin gelişmesi için çalışıyor.

"Kongo’da bizim Türk girişimciler ne yapabilir" diye sorduğum Cemal Burnaz sanki bu soruyu beklermişçesine "Çiçek yağı şişelesinler" diye hemen cevap verdi. Bu konu üzerinde hayli araştırma yaptığını vurgulayan Burnaz, şunları söyledi: "Türkiye’deki KOBİ’ler, kullanmadıkları ve depoya kaldırdıkları makineleri ustalarıyla Kongo’ya götürüp imalat yapabilirler. Ben bir araştırma yaptım hatta. Çiçek yağları markalı, şişelenmiş bir şekilde Kongo’da ithal ediliyor. Çünkü bu yağları varille alıp, sonra onları şişeleyecek bir işletme yok. Nakliyede bir kere en az yüzde 30 ekstra masrafa neden oluyor. Toplamda ise yüzde 50’yi geçen bir pahalılığa neden oluyor. Bir Türk, oraya gidip eksik görülen plastik yağ şişesi üretebilir. Böyle olursa yağlar, fıçılarda dünya piyasa fiyatlarından ithal edilebilecek, markalı şişelenmiş şekilde ithal edilmeyecek. Şişeleme Kongo’da yapılacak. Bunun hesabını yaptım. Eğer Kongo’da yağ şişeleme yapılırsa, yüzde 40-50 fiyatı orada düşüyor. Bu yüzden o şişe Kongo’da çok rağbet görecektir. 30 bin euroluk bir şişeleme makinesiyle günde 10 bin şişe üretebiliyorsunuz. Türkiye’deki benzer atölyeleri gittim gezdim."
Kongo’da yatırımların desteklenmesi diye bir kanun olduğunu ifade eden Cemal Burnaz, bu kanunda vergi, yatırım maliyetleri, elektrik ve su gibi destekler konusunda kolaylıklar olduğunu dile getirdi. Burnaz, "Özellikle KOBİ tarzı işadamlarımız orada bekleniyor. Bu işadamlarımız oraya gidip bir görsünler, dolaşsınlar. Bunu yapmadan önce de bizim konsoloslukla temasa geçsinler. Kongo’nun KOBİ Bakanlığı var ve bu bakanlık, benim Kongo’da en yakın ilişkide olduğum bakanlık. Eğer bir Türk işadamı Kongo’da iş yapmak istiyorsa, ben onu Kongo Cumhuriyeti KOBİ Bakanı’nın eline teslim edebilecek durumdayım" diye konuştu.

Cemal Burnaz’ın dediği tarzda çiçek yağı şişeleme tesisi kurabilecek onlarca KOBİ’miz olduğunu biliyoruz. Küresel krizin dünya pazarlarında yarattığı daralmaların etkisinden ancak bu tarzda yatırımlarla çıkılabilir. Kongo Cumhuriyeti bu anlamda çok önemli bir kapı olabilir. Çiçek yağında plastik şişeleme tesisi olmayan gelişen bir ülkede kim bilir daha ne eksiklikler vardır. Bu alanda atılacak bir adım, eminim başka kapıları da açacaktır.

Türk işadamlarının Kongo’da uzun vadeli düşünmesi gerektiğini dile getiren Burnaz, "Bu noktada kastım şu: Türkiye’den ustasını veya temsilcisini oraya götürüp istihdam etmeli" dedi.

Düzenlenen forumda konuşan TUSKON Başkanı Rızanur Meral, Kongo’nun yer altı ve yer üstü kaynaklarına dikkat çekerek, "Kongo Afrika’ya açılan kapıdır. Kongo ayrıca Afrika’nın kişi başı milli geliri en yüksek olan ve hızlı gelişme içerisinde olan bir ülkedir. Bizler iş dünyası olarak Kongo’ya önem veriyoruz" dedi.

Cemal Burnaz da Rızanur Meral gibi düşünüyor. "Kongo Cumhuriyeti’ni sadece orası olarak düşünmeyin. Orta Afrika’nın kapısı olarak düşünün" diyen Burnaz, Kongo Cumhuriyeti’nden çevre ülkelere ticaret yapılabileceğini vurguluyor. Burnaz, bu nedenle Kongo Cumhuriyeti’nin 4 milyonluk nüfusunun yanıltıcı olabileceğini, Orta Afrika geneli olarak olaya yaklaşılması gerektiğini belirtiyor.

Kongo Cumhuriyeti’nin gelişmesinde Türkiye önemli bir ülke olabilir. Kongo, Türkiye’ye büyük bir önem veriyor. Bu nedenle foruma Kongo Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Denis Sassou Nguesso, 6 bakanı ile katıldı. Cumhurbaşkanı Nguesso da Kongo Cumhuriyeti’nin çevre ülkelere bir kapı olabileceğini söyledi. Kongo Cumhuriyeti’nin iki önemli ekonomik örgüte üye olduğunu ifade eden Cumhurbaşkanı Nguesso, CEMAK isimli örgüte özellikle dikkat çekti.

CEMAK’ın bünyesinde Gabon, Angola, Kamerun, Demokratik Kongo Cumhuriyeti ve Orta Afrika Cumhuriyeti gibi Kongo’nun komşularının olduğu 10 üye ülke var. Bu ülkelerin hemen hemen hepsi gelişmeye açıklar. Kongo Cumhuriyeti’ne yapılacak yatırımla bu ülkelere de ulaşılabiliyor. Cumhurbaşkanı Nguesso, CEMAK’ın 120 milyon nüfusa sahip olduğunu söyledi. 4 milyon nüfusluk Kongo Cumhuriyeti’ne yapılacak yatırımla bu sayede 120 milyon nüfuslu bir coğrafyaya ulaşmak mümkün. Kongo Cumhuriyeti ülke gelirinin yüzde 80’i petrolden oluşuyor. Cumhurbaşkanı Nguesso, kaynakları farklılaştırmak istediklerini belirtiyor. Ülke, tarım, hayvancılık ve ormancılık alanlarında önemli bir potansiyele sahip. Ülkede 10 milyon hektar tarım arazisi var ancak bunun sadece yüzde 2’si kullanılıyor. Toprakların yarısından fazlası ise ormanlarla kaplı. Kerestecilik geliştirilmeye çalışılıyor. Ormanlar, kesilen her ağacın yerine yenisinin dikilmesi karşılığında kiraya veriliyor.
Önümüzdeki yıl Türk Hava Yolları, Kongo’ya doğrudan uçuşlara başlayacak. Bununla beraber, Kongo ile Türkiye arasındaki çifte vergilendirme de yakın zamanda kaldırılacak. Fırsatları başkaları değerlendirmeden harekete geçilmeli.
Dünya