Yeni bir akım olan Akuaponik tarımda balıklar ve sebzeler birlikte yetiştiriliyor. Tarımda sürdürülebilirliği savunanlara göre, bu tür tarım kaliteli, besin değeri yüksek gıda üretilmesini sağlıyor. Ancak akuaponik tarım, çevre için olduğu kadar çiftçinin bütçesi için de yararlı mı?
Baltimore’daki Cylburn Akuaponik Tarım Çiftliği’ndeki akvaryumlarda 240 balık var.
Çiftliği Laura Genello işletiyor. Bu akvaryumlarda balık dışkısı, yani bir tür gübre içeren sular, bir filtre sisteminden geçirilerek yandaki seraya akıtılıyor. Serada marul, biber, salatalık ekili:
”Bitkilerin yetişmesi için gereken gübreyi balıklar sağlıyor. Bitkilerin süzdüğü su, balıklara geri veriliyor.”
Akuaponik tarım, balık çiftçiliğini, topraksız tarımla birleştiriyor:
”Bitkilerin hepsi doğrudan suda yetişiyor. Plastik köpükten yapılan platformlarda su yüzünde duruyorlar.”
Bu küçük serada yapılan topraksız tarım sayesinde haftada 5 ila 10 kilo sebze elde ediliyor. Genello, yılda 250 kilo balık yetiştirmek istiyor.
Akuaponik tarım, çevrecilerden de tam puan alıyor. Dünyada tüketilen balıkların en az yarısı, çiftliklerde yetiştiriliyor. Ancak Johns Hopkins Üniversitesi’nden araştırmacı Dave Love, balık çiftliklerindeki atıkların su kirlenmesine yol açığını söylüyor:
”Balık çiftlikleri yaygınlaşacak. Okyanuslardaki balık sayısı azalırken çiftlikler artmaya devam edecek. Önemli olan balık çiftliklerinin çiftçilere para kazandırırken aynı zamanda sürdürülebilir olması.”
Baltimore’a yarım saat uzaklıktaki Chesapeake Akuaponik Çiftiliği, sürdürülebilir tarımı geliştirmeye çalışıyor. Cylburn Çiftliği’nde deneyler devam ederken Ellen Perlman, bu işten kar elde etmenin yollarını arıyor.
Perlman, taze ürünlerin zor bulunacağı kış mevsiminde az rastlanan marul türleri ve diğer sebzeler yetiştiriyor:
”Bu ürünler kışın serada iyi yetişiyor. Seralar olmaza kışın bu ürünleri alamazsınız.”
Kışın hava soğuduğunda balık akvaryumlarını ısıtmak gerekiyor. Bu maliyetli iş yüzünden Perlman henüz kar elde etmeye başlamamış.
Laura Genello, akoaponik tarımın kendine yeni yeni yer edindiğini söylüyor:
”Balık atıklarının bitkilerde gübre olarak kullanılması birçok kişiye cazip geliyor. Ancak akuaponik tarım, hala mükemmel değil, hala çözülmesi gereken bazı sorunlar var.”
Balıklarla bitkilerin uyumu Amerika çapında rağbet görmeye başlıyor. Aşırı avlanmanın ve su kirliliğinin yol açtığı sorunları çözmede akuaponik tarıma büyük iş düşecek gibi görünüyor.